ՀԱՅՈՑ ԱՄԱՆՈՐ
Հայտնի է, որ հայոց մեջ հունվարմեկյան տարեմուտը համընդհանուր հաստատում է գտել միայն 18-րդ դարում: Ամանորյա տոներն ընդգրկել են ավանդական տարբեր ծեսեր ու արարողություններ:
Նախ եւ առաջ մարդիկ մաքրում էին տունը, բակը, գոմը: Այս գործին մասնակից էին դառնում ընտանիքի բոլոր անդամները:
Նոր տարվա երեկոյան այրում էին տարեմուտի քոթուկը' մի մեծ գերան։ Այն պիտի վառվեր մինչև Սուրբ Ծնունդ: Հավատում էին, որ դրա ծուխը վանում է չար ոգիներին, իսկ կրակն ու լույսը մաքրագործում ու զորացնում մարդկանց հոգիները: Ամեն մի հյուր պարտավոր էր մի կտոր փայտ ավելացնել կրակին:
Ավանդական սովորության համաձայն Ամանորի գիշերը տներում ճրագ էին վառում, որպեսզի տան հաջողությունը չփախչի: Թոնիրը նույնպես վառ պիտի լիներ, շուրջը մաքուր, խմորի տաշտը լի։ Թխվում էր թարմ հաց, որպեսզի առատությունն ու բարիքն անպակաս լինի: Տարեհացը զարդարում էին եւ բաժանում տասներկու մասի: Մութն ընկնելուն պես տանտիկինը շեմին մոխիր էր ցանում' չարքերին քշելու ու նրանցից պաշտպանվելու համար: Մոխիր էին ցանում նաեւ հանդերում ու դաշտերում: Այդ նույն նպատակով ալյուրով դռանը խաչ էին անում:
Լոռիում տանտիկինը մեղր էր քսում ընտանիքի բոլոր անդամների բերաններին, որպեսզի կլոր տարին քաղցրալեզու լինեն եւ հեռու մնան վեճից ու բամբասանքից, իսկ Համշենում, նույն նպատակով, խուսափում էին կծու կերակուրներ օգտագործելուց:
Մեծից փոքր նոր զգեստներ էին հագնում: Գժտվածներին հաշտեցնում էին։ Տոնական սեղանները որքան էլ առատ լինեին՝ մսեղեն կերակրատեսակները բացառվում էին: Ամանորյա սեղանի անբաժան զարդն էր լոբին։ Այն խորհրդանշում էր ընտանիքի միությունը, ամրությունն ու հավերժությունը։ Հայոց օջախներից անպակաս էր երգն ու պարը, խաղն ու զվարճախոսությունը։
Տոնը շնորհավորելու ավանդույթի համաձայն մարդիկ այցելում էին միմյանց։ Տուն մտնում էին աջ ոտքը առաջինը ներս դնելով, այլապես ձախորդություններն անպակաս կլինեին: Շնորհավորելու գնացողները երբեք դատարկաձեռն տուն չէին մտնում, մի բան ավելացնում էին սեղանի բարիքներին' մաղթելով բարեկեցություն ու երկարակեցություն:
Սասունում ընդունված չէին երկարաշունչ մաղթանքներն ու կենացները, որովհետեւ լեռնականները գործը գերադասում էին խոսքից, իսկ խոսքի ուժն ու զորությունը տեսնում էին քչախոսության մեջ։ Ուրեմն վերջ։ Շնորհավոր Ամանոր եւ Սուրբ Ծնունդ։
Այս թեմայով
Հայաստանն այսօր սեփական ուժերով ի զօրու չէ պահպանության տակ առնել պետական սահմանը. ԱԱԾ պահեստազորի սպաների միություն
Մեսի․ Հստակ գաղափարներ չունեմ, թե ինչով եմ զբաղվելու կարիերաս ավարտելուց հետո
Կրոկուսում տեղի ունեցած ահաբեկչության հետևանքով մահացել է Ռուսաստանի պարալիմպիկ հավաքականի անդամը
Ապրիլի 8-ին արևի ամբողջական խավարումը կարող է հանգեցնել մահվան ելքով ավտովթարների աճի, զգուշացնում են գիտնականները
«Կրոկուսի» ահաբեկչության զոհերի թիվն ավելացել է
Կառավարության շենքի դիմաց զանգվածային անկարգություններին մասնակցած անձանց վերաբերյալ գործը դատախազն ուղարկել է դատարան
ՀՀ-ն չի միացել ՀԱՊԿ ԽՎ պատվիրակությունների՝ Մոսկվայի աhաբեկչությունը դատապարտող հայտարարությանը
Զոհ և վիրավորներ՝ Սիսիան-Սառնակունք ճանապարհին տեղի ունեցած ավտովթարի հետևանքով
Crocus-ի ահաբեկչության հետևանքով տուժածների թիվը հասել է 360-ի
Ֆրանսիայի դեսպանը ֆրանսիացի պատգամավորների հետ այցելել է Սոթքի ոսկու հանք
Ծեծկռտուք՝ Արարատի մարզում․ մասնակիցների մեջ են նաև Արարատի համայնքապետարանի պաշտոնյաները. Ծեծվողներից մեկը կին է
Մակրոնի հայտարարությունն Ուկրաինա զորքեր ուղարկելու մասին զայրացրել է ամերիկացի պաշտոնյաներին. Bloomberg
Խաղաղ օվկիանոսում ուժգին երկրաշարժ է տեղի ունեցել
«Միայն սպառնալիքներ չեն». Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան միությունն անդրադարձել է Տոյվո Կլաարի հայտարարությանը
Բայդենը Պուտինին անվանել է «մսագործ»
«Եվրատեսիլ 2024»-ում «Լադանիվան» ելույթ կունենա 8-րդ համարի ներքո
Նիկոլին չի հաջողվելու լռեցնել մեզ ու չի հաջողվելու կործանել մեր հայրենիքը․ Վազգեն Սաղաթելյանի նամակը՝ «Արմավիր» ՔԿՀ-ից
Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն վիրավորված հայտարարություն է արել ԵՄ-ի, ՆԱՏՕ-ի եւ ԱՄՆ-ի հասցեին
Բյուրեղավանում 2.5-ամյա երեխան ընկել է եռման ջրով տարայի մեջ. վիճակը ծայրահեղ ծանր է
Ֆրանկոֆոնիայի միջոցառումների շրջանակում Կամերային նվագախումբը համերգով հանդես կգա
Հայաստանը աշխարհաքաղաքական խաղացողից «բոմժ» սարքեց Նիկոլը. փաստեր
Նպատակ ունենք խրախուսել Հայաստանին և Ադրբեջանին աշխատել միմյանց հետ՝ խաղաղության համաձայնագրի հասնելու ուղղությամբ
Գուրգեն Արսենյանը վայր կդնի՞ մանդատը. «Հրապարակ»
Փոխքաղաքապետը ոստիկանապետ է ուզում դառնալ. դեպքի վայր է շտապել. «Ժողովուրդ»
Ներքին խմբում գրված հայհոյանքներին «լայք» դնելու համար դատավորը հեռացավ համակարգից․ «Ժողովուրդ»
Բայդենը Պուտինին անվանել է «մսագործ»
Նպատակ ունենք խրախուսել Հայաստանին և Ադրբեջանին աշխատել միմյանց հետ՝ խաղաղության համաձայնագրի հասնել...
Բլինքենը հանդիպել է Էստոնիայի, Լատվիայի և Լիտվայի արտգործնախարարների հետ
Պեսկով. Բարեկամ Հայաստանի հետ հարաբերություններում բավականին բարդ շրջան ենք ապրում
ՌԴ ԱԻՆ-ում հայտնել են, որ Crocus-ում հրդեհի ժամանակ հրշեջները շոշափելու միջոցով են որոնել մարդկանց
Ստանոն հերքել է Մոսկվայի ահաբեկչությանն Ուկրաինայի մասնակցության մասին պնդումները
Երևանում կայացավ Վիկ Գերամիի ֆիլմի ցուցադրությունը
Մարդինում հայկական եկեղեցին մնացել է առանց համայնքի․ այնտեղ այժմ միայն մեկ հայ է աղոթում
Ելենա Փինջոյանի որդին մահացել է՝ ընկնելով պատուհանից
Պաֆոսի քաղաքապետարանը հայ համայնքի պահանջով փոխել է Թալեաթ Փաշայի փողոցի անունը
Սփյուռքահայ կամավոր բժիշկները հայրենիքում են
Ամենադիտված
Այսօր
Այս շաբաթ
Այս ամիս
«Ռոբերտ Քոչարյանը կաշառակեր է և դա ընդունում է». Դանիել Իոաննիսյան
«Կադրերում պարեկների կողմից ***ված քաղաքացին է». Դանիել Իոաննիսյան
Հարսանիք՝ պաշարված Արցախում
Հայկական ավիացիան գուցե հիմա մեզ պետք գար, եթե ոչնչացված չլիներ, ի՞նչ կասեք, պարո՛ն Վարդանյան
«Ինչպե՞ս ստացվեց, որ այսքան մարդ հատեց ադրբեջանական անցակետը». Մարատ Եգանյան
Գուրգեն Արսենյանը վայր կդնի՞ մանդատը. «Հրապարակ»
Փոխքաղաքապետը ոստիկանապետ է ուզում դառնալ. դեպքի վայր է շտապել. «Ժողովուրդ»
Ներքին խմբում գրված հայհոյանքներին «լայք» դնելու համար դատավորը հեռացավ համակարգից․ «Ժողովուրդ»
«Ճանապարհային դեպարտամենտ»-ի 2 հարկի վերանորոգման համար ծախսվել է 55 մլն դրամ, իսկ ճանապարհները վերա...
ՔՊ-ում երկու հակադիր բեւեռ է ձեւավորվում