Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրական դատարանի աշխատակազմը, ի պատասխան մամուլի որոշ հրապարակումների առ այն, որ Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանի դիմումը՝ «Սահմանադրական դատարան դիմելու և գործի վարույթը կասեցնելու մասին» (2019 թվականի մայիսի 20-ի որոշումը (ԵԴ/0253/01/19 քրեական գործով) դատավարության կողմերին զրկում է այդ որոշումը բողոքարկելու հնարավորությունից, քանի որ քրեական գործն իր բոլոր նյութերով ուղարկվել է Սահմանադրական դատարան, և առանց քրեական գործի նյութերի վերաքննիչ քրեական դատարանը բողոքը քննել չի կարող, տեղեկացնում է, որ, ի տարբերություն 2006 թվականի խմբագրությամբ «Սահմանադրական դատարանի մասին» օրենքի 71-րդ հոդվածի 6-րդ կետի՝ «Դիմումին կցվում է դիմողի վարույթում գտնվող գործը, որը դիմողին է վերադարձվում սահմանադրական դատարանի որոշումն ընդունելուց հետո», 2018 թվականի «Սահմանադրական դատարանի մասին» սահմանադրական օրենքի 71-րդ հոդվածը նման պահանջ այլևս չի սահմանում:

Ուստի՝ Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Դավիթ Գրիգորյանի կողմից Սահմանադրական դատարան համապատասխան գրություն ներկայացվելու դեպքում դիմումին կից ներկայացված քրեական գործի նյութերը կարող են վերադարձվել:

Այսպիսով՝ ՍԴ-ն, ըստ էության, ոչնչացնում է Ռոբերտ Քոչարյանի պաշտպանական թիմի այն փաստարկները, թե իբր դատախազությունը կամ տուժողները չեն կարող բողոքարկել առաջին ատյանի դատարանի որոշումները, որոնք վերաբերում են Ռոբերտ Քոչարյանի և մյուսների գործի կասեցմանը և երկրորդ նախագահի խափանման միջոցի փոփոխությանը։

Կարելի է նույնիսկ արձանագրել, որ ՍԴ այսօրվա հայտարարությամբ կասեցվում է դավադիր պլանի իրագործումը, որի նպատակը մի կողմից՝ Քոչարյանի ազատության երաշխավորումն է, մյուս կողմից՝ երկրում սահմանադրական ու իրավական ճգնաժամի հարուցումը՝ դրանից բխող անկանխատեսելի հետևանքներով։

Իհարկե, դժվար է ստույգ կանխատեսել, թե ինչո՞ւ է Հրայր Թովմասյանի գլխավորած կառույցը նման հայտարարություն տարածել, մանավանդ որ ՍԴ այսօրվա կազմը մշտապես եղել է նախկին քրեաօլիգարխիկ համակարգի «պահապան հրեշտակը»՝ իրավական փաթեթավորում տալով նրա ավտորիտար ձգտումներին, կոռուպցիոն սխեմաներին։ Թերևս, Հրայր Թովմասյանը փորձում է «միավորներ» հավաքել հեղափոխության թիմի մոտ՝ խուսափելով կանխատեսելի թվացող հրաժարականի հեռանկարից, մանավանդ՝ նման պահանջ են ձևակերպում ոչ միայն հասարակությունն ու իրավապաշտպանները, այլ նաև խորհրդարանական մեծամասնության շատ ներկայացուցիչներ։ ՍԴ-ն, ըստ էության, հասկացնում է, որ մտադիր չէ հանդես գալ Քոչարյանի հովանավորի կամ ռևանշիզմի ավանգարդի կարգավիճակում՝ գնդակը վերադարձնելով առաջին ատյանի դատավոր Գրիգորյանի դաշտ։

Իհարկե, ՍԴ այս հայտարարությունը կարծես իմպերատիվ բնույթ չունի, համենայն դեպս՝ մինչ այս պահը, չնայած իր կողմից ստացված թե՛ տուժողների, թե՛ դատախազության վերաքննիչ բողոքներում թույլ տրված խախտման և դրանց լուծման մանրամասն նկարագրության, դատավոր Դավիթ Գրիգորյանը չի պահանջել և օրենքի պահանջով վերաքննիչ քրեական դատարան չի ուղարկել այս քրեական գործի նյութերը։ Ու ոչ մի երաշխիք չկա, որ առաջին ատյանի դատարանի դատավորը գործի նյութերը ՍԴ-ից հետ կպահանջի, և այդ դեպքում դժվար է ասել, թե ինչ հանգուցալուծում կստանա պատային վիճակը, կամ ինչպես կհանգուցալուծվի ճգնաժամը։ Համենայն դեպս, ՍԴ այսօրվա հայտարարությունն այդ հարցի պատասխանը չի տալիս, ինչպես նաև այն հարցի պատասխանը, թե այդյոք ՍԴ-ն ապօրինաբար միջամտելո՞ւ է այս դատավարությանը իր՝ գործը քննության նշանակելու մասին որոշմամբ, թե՞ Սահմանադրության 3-րդ հոդվածի հիմքով ձեռնպահ է մնալու գործը քննության նշանակելուց մինչև դատավոր Գրիգորյանի ապօրինի որոշման բողոքարկման արդյունքում կայացվելիք վերջնական որոշումը։

Այլ խոսքով՝ ՍԴ-ն հանդես է եկել՝ բովանդակային առումով, կիսատ մի հայտարարությամբ, որտեղ տրված չեն բազմաթիվ հարցերի պատասխաններ, ու հազիվ թե նման ուղերձով Հրայր Թովմասյանը կարողանա չեղարկել իր հրաժարականի օրակարգը։ Այնուամենայնիվ, ՍԴ հայտարարությունը միանգամայն նոր իրավիճակ է ստեղծում, որը հնարավոր է դարձնում Քոչարյանի խափանման միջոցի հարցի քննությունը Վերաքննիչ դատարանում, ու այսպիսով մեծանում է հավանականությունը, որ երկրորդ նախագահը դարձյալ կհայտնվի կալանքի տակ՝ արդեն մոտ ապագայում։

Նյութի աղյուրը՝ 1in.am