20-րդ դարի սկզբին Երևանն ուներ արդեն իր ճարտարապետական ուրույն դիմագիծը, և այդ դիմագծի հիմնական կերտողները հանդիսացան տաղանդավոր ճարտարապետներ Վասիլի Միրզոյանն ու Բորիս Մեհրաբյանը: Նրանց անունները, ցավոք, խորհրդային տարիներին հանիրավի մոռացության էին մատնված: Եթե 1991-ի անկախության վերականգնումից հետո մեր հասարակությունն ավելի իրազեկված լիներ Երևանում դեռևս գոյություն ունեցող հին շենքերի առկայության վերաբերյալ, ապա հնարավոր կլիներ շատ ավելի պատմական կառույցներ պահպանել և այդպիսով այդ կառույցները որպես մնայուն արժեքներ փոխանցել ապագա սերունդներին:
Սախարովի հրապարակին կից գտնվող Նալբանդյան 48 շենքը կառուցվել է 1901 թվականին ճարտարապետ Վասիլի Միրզոյանի նախագծով և այսօր էլ Երևանի ճարտարապետական զարդերից մեկն է համարվում: Իր անկյունային մասով Սախարովի հրապարակը երիզող սև տուֆից երկհարկանի շինությունը կառուցված է եղել պետական միջոցներով, և այստեղ 1901-1917 թթ. տեղակայվել է Երևանի նահանգի գանձապետական պալատը և գանձատունը: Շենքի ընդհանուր ճարտարապետական հորինվածքը կլասիցիզմի ոճով է արված, մասնավորապես գեղեցիկ լուծում է տրված երկու սյուներով շքամուտքին: Վերջին տարիներին շենքը հիմնովին վերանորոգվել է՝ չխաթարելով արտաքին տեսքը, ավելին՝ անգամ վերականգնվել են բացակայող ոճային պատշգամբները, որոնք եղել էին ի սկզբանե:
19-րդ դարի 2-րդ կեսից Ռուսական կայսրության նահանգային կառավարման համակարգում մեծ դերակատարում է ունեցել գանձապետական պալատը և նրան կից գործող գանձատունը: Գանձապետական պալատը փաստորեն ղեկավարում և վերահսկում էր նահանգի ողջ դրամաշրջանառությունը, իսկ այդ պալատները կայսերական ֆինանսների նախարարության ստորաբաժանումներն էին հանդիսանում: Թերևս ոչ բոլորն են ուշադրություն դարձրել, որ Նալբանդյան 48 շենքի ճակատային վերնամասում մինչ հիմա պահպանվել է մի հետաքրքիր փորագրապատկեր: Դա կայսերական ֆինանսների նախարարության խորհրդանշանն է՝ «МФ» (министерство финансов) տառերով:
1918-1920 թթ. այս շենքում է սկսում գործել արդեն Հայաստանի առաջին Հանրապետության ֆինանսների նախարարությունը և որոշ այլ պետական հիմնարկներ: Ի դեպ, առաջին ֆինանսների նախարարը եղել է Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանի և Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետի շրջանավարտ Խաչատուր Կարճիկյանը: Խորհրդային կարգերի հաստատումից հետո շենքը նախ սկսում են օգտագործել որպես հիվանդանոց, հետո այն կրկին դառնում է տարբեր հիմնարկ-ձեռնարկությունների նստավայր: Այնուհետև երկար տարիներ այստեղ էր գործում գյուղատնտեսության նախարարությունը, իսկ ներկայումս այն Հայբիզնեսբանկի գլխավոր մասնաշենքն է:
Նշենք, որ 1970-ականների սկզբից Նալբանդյան 48 շենքի կիսանկուղային հարկաբաժնում (մուտքը Նալբանդյան փողոցից) սկսում է գործել և մինչ այժմ էլ դեռ գործում է հանրահայտ «Գինետունը»՝ այն ժամանակվա երևանյան երիտասարդության ամենասիրված ժամանցի վայրերից մեկը: Պանդոկի դիզայներական աշխատանքներն իրականացրել էին ճարտարապետ Ստեփան Սարգսյանն ու քանդակագործ Բենիկ Խաչատրյանը: Հին կամարներով նկուղը ձևավորված էր կարպետներով, կարասներով, փայտյա՝ ծառի հաստ բներից պատրաստված նստարաններով ու սեղաններով: Պատերին և ամենուրեք ազգային ոճով գեղարվեստական պատկերներ էին, իսկ ուտեստը մատուցվում էր կավե ամաններով:
Անդրադառնանք նաև Նալբանդյան փողոցին, որը 19-րդ դարի երկրորդ կեսից Երևանի ամենակարևոր փողոցն էր համարվում՝ Աբովյան (Աստաֆյան) փողոցից հետո: Անցնելով գանձապետական պալատը, այն հատում էր կենտրոնական (Հանրապետության) հրապարակը և շարունակվում դեպի ներկայիս Շահումյանի հրապարակի տարածք: Սկզբում փողոցը կոչվում էր Գուբերնատորսկայա, քանի որ հենց այս փողոցի վրա էր գտնվում Երևանի նահանգապետի նստավայրը: Այնուհետև 1884-ից այն վերանվանվում է զորավար Արշակ Տեր-Ղուկասովի անունով: 1920-ին փողոցն անվանակոչվում է Ազատամարտի, իսկ արդեն 1921-ից՝ սկսում է կրել Միքայել Նալբանդյանի անունը:
Ռուբեն Շուխյան
Այս թեմայով
30 նոր ավտոբուսների խմբաքանակն արդեն Չինաստանից ուղևորվել է Հայաստան
Շաբաթ-կիրակի օրերին Հրազդանի կիրճում մեքենաների երթևեկությունը պետք է արգելել. շլագբաումներ դրեք. Ավինյան
Երևանում կտեղադրվի արտաքին լուսավորության ցանցի հեռակառավարման նոր համակարգ
Մայրաքաղաքի օդում փոշու և ազոտի երկօքսիդի պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան
Կանգառներում էկրաններ են դրվելու, որ մարդիկ իմանան` ավտոբուսը որտեղ է, քանի րոպեից կհասնի
Հուլիսի 1-ից Երևանում կգործարկվի միանգամից 9 ավտոբուսային երթուղի (վիդեո)
Մինչև սեպտեմբերի 1-ը մայրաքաղաքում «Գազել» մակնիշի տրանսպորտային միջոցներ չեն լինի
Այսօր ևս 4 տրոլեյբուս կժամանի Երևան. 60 հավելյալ կիլոմետր ցանցից անջատված քշելու հնարավորություն կստեղծվի
Կրակոցներ Երևանում. ավտոմեքենայի վրա հայտնաբերվել են կրակոցի հետքեր և 5 հատ կրակված պարկուճ. Shamshyan.com
Նոր տրոլեյբուսներից 4-ն արդեն Երևանում են
Երթուղի է դուրս եկել «MAN» մակնիշի ավտոբուսների 2-րդ խմբաքանակը. Մանրամասներ երթուղիներից
Երևանում կկառուցվի շուրջ 100 նոր հիդրանտ, ևս 150-ը կնորոգվի
Յուրաքանչյուր ժամը մեկ Երևանի քաղաքապետարանի աշտարակային ժամացույցից լսվող երաժշտությունն կհնչի նաև վարչական շրջաններում
Ողբերգական դեպք Երևանում․ «Տեցի կռուգ»-ում գործող ՍՊԸ-ներից մեկի աշխատասենյակում հայտնաբերվել է տղամարդու դի
Երևանի քաղաքապետարանը խնդրում է նշված ժամերին փակ պահել փողոց նայող պատուհաններն ու պատշգամբների դռները
«Երևանը կունենա 5 փողոց, որոնք կկոչվեն մեր մեծանուն կոմպոզիտորների անուններով»․ Արմեն Սարգսյան
Արտակարգ դեպք՝ Երևանում. հաստաբուն բարդին արմատից պոկվել և տապալվել է՝ վնասելով մի քանի ավտոմեքենաներ
Քաղաքապետարանը ներկայացրել է Երևանյան լճի աջակողմյան հատվածում կառուցվող հանգստյան գոտու տեսքը (ֆոտո)
Երևանյան լիճը մաքրվում է 50 տարվա աղբից. քաղաքապետը հետևել է աշխատանքների ընթացքին
Կրակոցներ Երևանում. հարուցվել է քրեական գործ. ՔԿ-ն տեսանյութ է տարածել
Առանձնակի դաժանությամբ սպանություն՝ Երևանում. սպանվածը նախկին ոստիկանապետի դուստրն է
Ներքին Չարբախում էլեկտրական ենթակայանում հրդեհ է բռնկվել, հայտարարվել է հրդեհի բարդության «1 ԲԻՍ» կանչ (ֆոտո)
Խոշոր հրդեհ՝ Երեւանի «Հին Էրիվան» ռեստորանում. 2 աշխատակցի տարհանել են. մեկն այրվածքներ է ստացել
«Արցախը մերն ա, Նիկոլը՝ ոչ». Երեւանում երիտասարդներն ակցիաներ են իրականացնում
Արտակարգ դեպք՝ Երևանում. մի խումբ անձինք, այդ թվում անչափահասներ, հարձակվել ու ծեծել են ավագ պարեկին
30 նոր ավտոբուսների խմբաքանակն արդեն Չինաստանից ուղևորվել է Հայաստան
Շաբաթ-կիրակի օրերին Հրազդանի կիրճում մեքենաների երթևեկությունը պետք է արգելել. շլագբաումներ դրեք. Ավ...
Երևանում կտեղադրվի արտաքին լուսավորության ցանցի հեռակառավարման նոր համակարգ
Մայրաքաղաքի օդում փոշու և ազոտի երկօքսիդի պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցե...
Կանգառներում էկրաններ են դրվելու, որ մարդիկ իմանան` ավտոբուսը որտեղ է, քանի րոպեից կհասնի
Այս գրառումն ընդունել որպես հաղորդում հանցագործության մասին․ Կենտրոն վարչական շրջան
«Ռոսիա» կինոթատրոնի մոտ մարդատար «Գազելը» բախվել է թունելի պատին ու շրջվել
Հրդեհ Տիգրան Մեծի պողոտայում․ դեպքի վայր է մեկնել 6 մարտական հաշվարկ
Հրդեհ Չարենցի փողոցում գտնվող վարկային կազմակերպությունում
«Խայտառակ վիճակ՝ Իսահակյանի արձանի տարածքում». Լևոն Գալստյան
Ամենադիտված
Այսօր
Այս շաբաթ
Այս ամիս
Ներկրված ավտոբուսներն արդեն երթևեկում են Երևանի փողոցներում
Նոր Նորքի ոստիկանների բացահայտումը. 15-ամյա տղան բազմաթիվ տներ է մտնել
8 ժամ ջուր չի լինելու
12 ժամ ջուր չի լինելու
Նոր Նորքի 5-րդ զանգվածում ավտոմեքենայի մեջ հայտնաբերվել է ՀՀ ՊՆ N զորամասի ինժեներական ծառայության պ...
Վթարի պատճառով 10 ժամ ջուր չի լինելու
Էրեբունիում բացվել է հիմնանորոգված թիվ 3 մանկապատանեկան ստեղծագործական կենտրոնը
Վթարի պատճառով 8 ժամ ջուր չի լինելու
4 օր 8-ական ժամ ջուր չի լինելու
24 ժամ ջուր չի լինելու
Արտակարգ դեպք 16 թաղամասում․ վերելակը, որում 4 հոգի է եղել, պոկվել է
Համացանցում տարածվել է մի տեսանյութ, որտեղ տղամարդը մայրաքաղաքում հետապնդում է դեռահաս աղջիկներին. Ծ...
Երևանի Աջափնյակ թաղամասը 1970 թվականին (այն օրերին կոչում էին Չերյոմուշկի):
Մեքենայում դիակ կար, դիակի վրա՝ բռնի մահվան հետքեր. ինչ պարզվեց իրականում (տեսանյութ)
Թումանյանի այգում 21-ամյա աղջիկը փորձել է կտրել երակները