2022 թվականի սկզբին Թուրքիան մտադիր է մշակել նոր սահմանադրության նախագիծ, որը 2023 թվականին կներկայացվի հանրաքվեի, չի բացառվում, որ նախագահական և խորհրդարանական ընտրությունների հետ միաժամանակ: Էրդողանը երկար ժամանակ պատրաստվում է Հանրապետության 100-ամյակին՝ փորձելով «ավարտել» Աթաթյուրքի դարաշրջանը և սկիզբ դնել Էրդողանի դարաշրջանին:

Էրդողանն անձամբ չի խոսում սահմանադրական փոփոխությունների վերաբերյալ իր առաջարկների մասին, գլխավորը «Էրդողանի սահմանադրության» ընդունման բուն փաստն է: Թուրքիայի բոլոր սահմանադրություններում (վերջինը ընդունվել է 1982 թ.) նշվում է Աթաթյուրքի և «ազատական ​​արժեքների» մասին: Էրդողանն ասում է, որ եկել է ժամանակը, որ Թուրքիան դառնա տարածաշրջանային գերտերություն, որի սահմանադրությունը պայմանավորված չի լինի «արտաքին ուժերով», մասնավորապես՝ ԱՄՆ -ով:

Իր հերթին, Թուրքիայում խոսում են երկրի դաշնայնացման, մասնավորապես էթնիկ տարածաշրջանների ստեղծման հավանականության մասին: Թուրքիայի նախկին վարչապետ Դավութօղլուն վերջերս խոսում էր քրդական խնդիրների ու քրդերի հետ հանդիպումների մասին: Նույն համատեքստում կարելի է դիտարկել Հայաստանի հետ հարաբերություններ հաստատելու և կոմունիկացիաներ բացելու հարցը քննարկելու Թուրքիայի «պատրաստակամությունը»: Թուրքիան ստեղծվել է հայկական հողերի վրա, իսկ Վիլսոնի արբիտրաժը, Սևրի պայմանագիրը, ներկայիս միջազգային շատ քարտեզներ այսօրվա Թուրքիայի տարածքի մի մասը նշում են որպես Հայաստան: Իսկ եթե խոսքը գնում է դաշնայնացման մասին, ապա այն չի կարող լինել առանց հայկական մասի:

Թուրքիայի սահմանները որոշվել են 1923 թ․ Լոզանի պայմանագրով: Հայաստանի և Վրաստանի հետ սահմանները որոշվել են 1921 թվականի ռուս-թուրքական ոչ լեգիտիմ պայմանագրերով:

Էրդողանը չի թաքցնում Սևրի պայմանագրի վերաբերյալ իր ֆոբիաները: «Եվ հաղթանակը Մանազկերտում, և Ստամբուլի գրավումը մերն են: Եվ խաղաղության գործողությունը Կիպրոսում, և ռազմական գործողությունները Սիրիայում, ինչպես նաև հաղթանակները Լիբիայում և Ղարաբաղում մեզ են պատկանում», ասել է Էրդողանը:

Արցախյան պատերազմը փոխեց իրողությունները Կովկասում, և Թուրքիայի և Ադրբեջանի մերձեցումը լիարժեք ինտեգրման հեռանկարով կարող է դառնալ Թուրքիայի Սահմանադրությունը փոխելու մեկ այլ պատճառ:

Ռուսաստանի արտգործնախարար Լավրովը հայտարարել է, որ «այժմ, երբ պատերազմը Լեռնային Ղարաբաղում ավարտված է, կան հիմքեր քաղաքական գործընթացների, տրանսպորտային և տնտեսական կապերի ապաշրջափակման համար, տրամաբանական կլիներ, եթե Հայաստանն ու Թուրքիան վերսկսեին հարաբերությունները կարգավորելու ջանքերը»:

Արդյոք այդ գործընթացները կարտացոլվեն Թուրքիայի նոր Սահմանադրության մեջ, թե՞ խոսքը միայն «իրեն հավերժացնելու» և Աթաթյուրքի հետ հավասար կանգնելու Էրդողանի մտադրության մասին է:

 

Նյութի աղբյուր՝ Lragir.am