Ապրիլի 6-ին Բրյուսելում Եվրոպական խորհրդի ղեկավար Շառլ Միշելի միջնորդությամբ կկայանա Փաշինյան-Ալիև հանդիպումը։ Մինչ այդ տարածաշրջան էր այցելել ԵԱՀԿ գործող նախագահ Զբիգնև Ռաուն, որն այդպես էլ չի հիշատակել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի մասին, բայց ողջունել է Փաշինյանի և Ալիևի ուղիղ բանակցությունները։ ԱՄՆ-ն նույնպես ողջունել է բանակցությունները, իսկ Ռուսաստանը կրկին կոչ է արել հավատարիմ մնալ եռակողմ պայմանավորվածություններին։


Հանդիպումից առաջ Արցախի Փառուխ գյուղում զինված բախում էր տեղի ունեցել։ Բաքվի լրատվամիջոցները նշում են, որ Փառուխի հանձնման հարցը քննարկվել է Մոսկվայի և Բաքվի միջև, դա անուղղակիորեն հաստատել է նաեւ Հայաստանի ղեկավարությունը։ Սակայն ի հայտ է եկել նոր գործոն՝ արցախյան զինված դիմադրությունը։ Ավելին, Անվտանգության խորհրդի վերջին նիստում Արցախի նախագահն ասել է, որ «ապագայում մենք ինքնապաշտպանության առումով ավելի արմատական ​​և վճռական քայլեր ենք ձեռնարկելու»՝ նշելով, որ «բացառությամբ այս դեպքի», ռուս խաղաղապահները կատարում են իրենց առաքելությունը։

 

Փառուխում լարվածության անկումից հետո, որտեղ ադրբեջանցիները չեն նահանջել իրենց դիրքերից, Ալիեւի օգնական Հիքմեթ Հաջիևն ասել է, որ «Հայաստանը և Ադրբեջանը պետք է ճանաչեն միմյանց տարածքային ամբողջականությունը, ինքնիշխանությունը և սահմանների անձեռնմխելիությունը, ինչպես նաև զերծ մնան տարածքային ամբողջականության դեմ ուժի և ուժի սպառնալիքի կիրառումից»։ Նա նշել է, որ «հայ-ադրբեջանական և հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորումը պետք է լինի սինխրոն»։

Մինչ այդ Նիկոլ Փաշինյանը կառավարության նիստում ասել է, թե ինչ է ուզում Բաքուն։

«Ադրբեջանը փորձում է բոլոր հայերին վտարել Լեռնային Ղարաբաղից, որպեսզի հարցը փակված համարի։ Լեռնային Ղարաբաղի Պաշտպանության բանակի դուրսբերումը նշանակում է հայերի դուրսբերում Լեռնային Ղարաբաղից, և սա այն պահանջն է, որը ձևակերպում է Ադրբեջանը։ Եթե ​​Լաչինի միջանցքը ինչ-որ կերպ վերահսկվում է Ադրբեջանի կողմից, դա նշանակում է մեկ բան՝ Լեռնային Ղարաբաղի հայաթափում»,- այսպիսին է Նիկոլ Փաշինյանի գնահատականը։


Որպես լուծում նա թվարկել է Հայաստանի մի քանի առաջարկները՝ նշելով, որ Բաքուն հրաժարվել է դրանք ընդունել։

«Մենք առաջարկել ենք ֆիքսել շփման գիծը Լեռնային Ղարաբաղում, ստեղծել ապառազմականացված գոտի եւ պայմանավորվածությունների կատարումն ամրագրել կոնկրետ երաշխիքներով»:

Այս առաջարկը ոչ միայն չի ընդունվել, այլեւ, ինչպես խոստովանել է Փաշինյանը, դրա կիրառման փորձի արդյունքում կորցրինք Փառուխը։ «Ձեռք էր բերվել պայմանավորվածություն՝ Փառուխ-Խրամորթ հատվածից մի շարք դիրքեր հայելային կերպով հանելու վերաբերյալ եւ այս պայմանավորվածությունը պիտի երաշխավորեր ՌԴ խաղաղապահ զորախումբը: Հայկական մի քանի դիրքեր ետ են քաշվել, Ռուսաստանի խաղաղապահները տեղակայվել են նշված հատվածում, սակայն նրանց աչքի առաջ ադրբեջանցիները ներխուժել են խաղաղապահների պատասխանատվության գոտի», – ասել է Փաշինյանը:

«Հայաստանը հանդես է եկել խորհրդային ժամանակների հայ-ադրբեջանական սահմանագծից զորքերի հայելային ետքաշման, այդ սահմանագծի պահպանությունը սահմանափակ թվով սահմանապահների հանձնելու եւ սահմանի նկատմամբ միջազգային մոնիթորինգ իրականացնելու առաջարկով», – ասել է Փաշինյանը: Նա առամիջազգային մոնիթորինգ իրականացնելու առաջարկով: Նա հայտարարել է մոնիտորինգի միջազգային մեխանիզմ գործարկելու անհրաժեշտության մասին, ինչը Բաքուն նույնպես չի ընդունել։

Փաշինյանը Բրյուսել է գնում զորքերի հայելային դուրսբերման չընդունված առաջարկներով, որի զոհը վերջերս դարձավ Փառուխը, առանց հայկական պահանջներն առաջադրելու և Մինսկի խմբի ձևաչափից դուրս։

Նյութի աղբյուր՝ https://www.lragir.am/2022/04/04/709070/