ԱՄՆ-ի հետ առեւտրային պատերազմի ուրվականը վախեցնում է եվրոպացի առաջնորդներին, սակայն Ատլանտյան օվկիանոսի երկու կողմի պաշտոնյաները ցնցվել են Օլաֆ Շոլցի մղձավանջային առաջարկից, գրել է Politico-ն:
Այս շաբաթ Գերմանիայի կառավարության ներկայացուցիչն առաջարկել է ԵՄ-ին վերսկսել պաշտոնական առեւտրային բանակցությունները Վաշինգտոնի հետ՝ փորձելով հարթել նախագահ Ջո Բայդենի, այսպես կոչված, «Գնիր ամերիկյանը» բարեփոխումների շուրջ աճող լարվածությունը:
Սակայն առաջարկը տագնապ է առաջացրել Բրյուսելում եւ չի տպավորել Վաշինգտոնին: Նման գործարք (Անդրատլանտյան առեւտրաներդրումային գործընկերություն) կնքելու վերջին փորձն անհաջողության է մատնվել երեք տարվա տանջալից բանակցություններից հետո՝ Գերմանիայի ներսում ընդդիմության եւ Դոնալդ Թրամփի հակազդեցության պայմաններում:
2013-2016 թվականների բանակցությունները մտավախություն են առաջացրել, որ ԵՄ շուկան ողողված կլինի քլորացված հավով, աշխատողների իրավունքները կխաթարվեն, իսկ պետական առողջապահական ծառայությունները կբացվեն ամերիկյան ընկերությունների համար:
Փակուղում գտնվող բանակցությունները վերսկսելու Գերմանիայի առաջարկի վերաբերյալ մեկնաբանության խնդրանքին Եվրահանձնաժողովի ներկայացուցիչը ուղիղ է պատասխանել. «TTIP-ի բանակցությունների վերածնունդը օրակարգում չկա».
Վաշինգտոնում ԱՄՆ-ի առեւտրային ներկայացուցչի գրասենյակը նույնպես հրաժարվել է մասնակցել գերմանական գաղափարին։ Նրա ներկայացուցիչն ասել է, որ այժմ հիմնական ուշադրությունը դարձվում է Առեւտրի եւ տեխնոլոգիաների խորհրդի օգտագործմանը «մեր անդրատլանտյան դաշնակիցների, ներառյալ Գերմանիայի հետ մեր առեւտրային ներգրավվածությունն ամրապնդելու եւ խորացնելու համար»:
Ատլանտյան օվկիանոսի երկու կողմերում մերժումը հարված կլինի Բեռլինին, որը ենթադրում էր, որ Բրյուսելը արագ կմտնի վերսկսված բանակցությունների մեջ Վաշինգտոնի հետ: Դա մի որոշում էր, որը Գերմանիայի ֆինանսների նախարար Քրիստիան Լինդները պաշտպանում էր ամիսներ շարունակ:
Առեւտրային բանակցությունների վերսկսման մասին Գերմանիայի հայտարարությունը հեգնական է, քանի որ Բեռլինի, հատկապես Շոլցի Սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցության քաղաքական աջակցության բացակայությունը 2016-ին TTIP-ի առեւտրային բանակցությունների տապալման հիմնական գործոնն է դարձել:
Այս մտահոգությունների պատճառով է, որ Բրյուսելը եւ Վաշինգտոնը ընտրել են այլ, ավելի ճկուն ձեւաչափ՝ Առեւտրի եւ տեխնոլոգիաների խորհուրդ, երբ փորձել են վերականգնել անդրատլանտյան տնտեսական հարաբերությունները Թրամփի վարչակազմի բուռն տարիներից հետո:
«Անդրատլանտյան ազատ առեւտրի գոտին ֆանտաստիկ գաղափար է աշխարհաքաղաքական եւ, հավանաբար, նաեւ տնտեսական տեսանկյունից»,- ասում է Ֆրեդրիկ Էրիքսոնը՝ Միջազգային քաղաքական տնտեսության եվրոպական վերլուծական կենտրոնից: Բայց, իհարկե, սա միանգամայն անիրատեսական է։
Հարցն այն մասին, թե ինչպես հակազդել Վաշինգտոնի կողմից էլեկտրամոբիլների արտադրության մեջ սուբսիդիաների ներարկմանը, այս շաբաթ եղել է եվրոպացի նախարարների եւ պաշտոնյաների մտքում: Նրանք մտավախություն ունեն, որ այդ քայլը կարող է վնասել եվրոպական բիզնեսին այն ժամանակ, երբ Ուկրաինայում պատերազմն արդեն իսկ վտանգի տակ է դնում ԵՄ տնտեսությունը:
Եվրահանձնաժողովը մեծ ճնշում է գործադրում Վաշինգտոնի վրա՝ դիվանագիտական լուծում գտնելու համար։ Սակայն ԱՄՆ-ի հարկային արտոնությունները, որոնք հանդիսանում են հարկերի, կլիմայի եւ առողջապահության հսկայական փաթեթի մաս, որը հայտնի է որպես գնաճի նվազեցման օրենք, արդեն ընդունվել են Կոնգրեսի կողմից օգոստոսին: Եվրոպացիների համար նոր բացառություններ ստեղծելը քաղաքականապես դժվար է Բայդենի վարչակազմի համար։
Եթե դիվանագիտական ճանապարհը փակուղում հայտնվի, Բրյուսելը ստիպված կլինի մտածել իր հետագա քայլերի մասին։
Տեսականորեն Բրյուսելը կարող է Վաշինգտոնին դատի տալ Առեւտրի համաշխարհային կազմակերպությունում։ Բայց ԱՀԿ-ում դաշնակցից դժգոհելը վատ PR է այն ժամանակ, երբ երկու կողմերն էլ ցանկանում են միասնական ճակատով ներկայանալ Ռուսաստանի դեմ։
Փարիզը, որը անդրատլանտյան առեւտրային ճակատում Եվրոպային անհանգստացնողի իր սովորական դերն է խաղում, ցանկանում է կոշտ հակահարված տալ: Ֆրանսիայի ֆինանսների նախարար Բրունո Լը Մերը պնդել է դատապարտել ԱՄՆ-ին՝ չբացառելով ԱՀԿ-ին բողոք ներկայացնելը կամ եվրոպական արդյունաբերությունը փրկելու համար հանդիպակաց սուբսիդիա ներկայացնելը:
Ոմանց համար նոր անդրատլանտյան առեւտրային պայմանագրի վերաբերյալ Գերմանիայի առաջարկը պետք է մեկնաբանվի որպես բանակցային դիրքորոշում, որը նախատեսված է հակակշռելու ֆրանսիացիների կոշտ դիրքորոշումը: «Առաջարկելով պրոտեկցիոնիզմի ճիշտ հակառակը, Բեռլինը ԵՄ-ին կուղղորդի դեպի փոխզիջման մեջտեղում»,- ասում է ԵՄ դիվանագետներից մեկը: «Նրանք լավ գիտեն, որ դա ոչ մի տեղ չի տանի»։
Էրիքսոնը նաեւ ասել է, թե չի ակնկալում, որ գերմանական կառավարությունում որեւէ մեկը պաշտոնական առեւտրային բանակցությունները դիտի որպես իրատեսական ճանապարհ՝ հավելելով. «Դա ավելի շատ փողոցային թատրոն է»:
Առեւտրի եվրոպական հանձնակատար Վալդիս Դոմբրովսկիսը, որը Թրամփից հետո կարողացել է հարթել անդրատլանտյան առեւտրային վեճերից շատերը, շարունակում է լավատես լինել։ Նա հույս ունի, որ բանակցությունները կարող են որոշակի առաջընթացի հանգեցնել դեկտեմբերի սկզբին Վաշինգտոնում կայանալիք Առեւտրային եւ տեխնոլոգիական խորհրդի հաջորդ հանդիպումից առաջ: