Աշխարհի սառցադաշտերը փոքրանում եւ անհետանում են ավելի արագ, քան կարծում էին գիտնականները, եւ կանխատեսվում է, որ դրանց երկու երրորդը կվերանա մինչեւ դարի վերջը կլիմայի փոփոխության ներկայիս միտումների պայմաններում, գրում է AP-ն:
Բայց եթե աշխարհը կարողանա սահմանափակել ապագա տաքացումն ընդամենը մի քանի տասներորդ աստիճանով եւ կատարել միջազգային նպատակները, ապա երկրագնդի սառցադաշտերի կեսից քիչը կվերանա, ասվում է նոր հետազոտության մեջ: Հիմնականում փոքր, բայց հայտնի սառցադաշտերը, ըստ հետազոտության հեղինակների, մոտ են անհետացմանը:
Մի քանի աստիճան տաքացման վատագույն սցենարի դեպքում աշխարհի սառցադաշտերի 83%-ը հավանաբար կվերանա մինչեւ 2100 թվականը:
Գիտություն ամսագրում հրապարակված հետազոտությունն ուսումնասիրել է աշխարհի բոլոր 215 000 ցամաքային սառցադաշտերը, բացառությամբ Գրենլանդիայի եւ Անտարկտիդայի սառցադաշտերի, ավելի ընդգրկուն կերպով, քան նախորդ ուսումնասիրությունները: Գիտնականները համակարգչային սիմուլյացիաների միջոցով հաշվարկել են՝ օգտագործելով տաքացման տարբեր մակարդակներ, թե քանի սառցադաշտ կվերանա, քանի տրիլիոն տոննա սառույց կհալվի, եւ որքանով դա կնպաստի ծովի մակարդակի բարձրացմանը:
Ներկայումս աշխարհը 2,7 աստիճանով ջերմաստիճանի բարձրացման ճանապարհին է՝ համեմատած նախաարդյունաբերական ժամանակների հետ, ինչը նշանակում է մինչեւ 2100 թվականը համաշխարհային սառցադաշտերի զանգվածի 32%-ի կամ 48,5 տրիլիոն տոննա սառույցի կորուստ: Ըստ հետազոտության հեղինակ Դեւիդ Ռաունսի՝ դա կբարձրացնի ծովի մակարդակը 115 միլիմետրով, բացի այն, որ ծովերն արդեն մեծանում են սառույցների հալման եւ տաք ջրի պատճառով:
Ըստ հետազոտության՝ սառույցի կանխատեսվող կորուստը մինչեւ 2100 թվականը տատանվում է 38,7 տրիլիոն մետրիկ տոննայից մինչեւ 64,4 տրիլիոն տոննա՝ կախված նրանից, թե որքանով է տաքանում երկրագունդը եւ որքան ածուխ, նավթ եւ գազ է այրվում:
Հետազոտությունը հաշվարկել է, որ այս ամբողջ հալվող սառույցը լավագույն դեպքում կավելացնի 90 միլիմետր, իսկ վատագույն դեպքում՝ 166 միլիմետր՝ 4-14%-ով ավելի, քան նախորդ կանխատեսումներում:
Այն, որ ծովի մակարդակը կբարձրանա սառցադաշտերի պատճառով, նշանակում է, որ ավելի քան 10 միլիոն մարդ ամբողջ աշխարհում, եւ ավելի քան 100 000 մարդ Միացյալ Նահանգներում, կապրի բարձր մակընթացության գծից ներքեւ, որը հակառակ դեպքում կլինի դրանից բարձր, ասում է Climate Central-ի գործադիր տնօրեն Բեն Շտրաուսը։
Գիտնականներն ասում են, որ ապագայում ծովի մակարդակի բարձրացումը պայմանավորված կլինի ոչ թե սառցադաշտերի, այլ սառցե վահանների հալմամբ:
Սակայն սառցադաշտերի կորուստն ավելին է, քան ծովի մակարդակի բարձրացումը: Սա նշանակում է երկրագնդի բնակչության մեծ մասի համար ջրի պաշարների կրճատում, սառցադաշտերի հալման պատճառով ջրհեղեղների վտանգի ավելացում եւ Ալյասկայից մինչեւ Ալպեր եւ նույնիսկ Էվերեստի բազային ճամբարի մոտ գտնվող պատմական սառույցով ծածկված տարածքների կորուստ: