Հաղորդումներ են հայտնվել, որ Իրանի կողմից անօդաչու թռչող սարքեր և բալիստիկ հրթիռներ ուղարկելը Ռուսաստան՝ ուկրաինական հակամարտությունում օգտագործելու համար, կարող է ռազմավարական քայլ լինել՝ առավել առաջադեմ սպառազինությունների՝ ներառյալ առաջադեմ հակաօդանավային հրթիռների, առաջադեմ հակաօդային պաշտպանության համակարգերի և Су-35 կործանիչների դիմաց, որոնց Իրանը վաղուց էր սպասում, գրում է Euronews-ը։


Իրանը միաժամանակ ակնկալում է ստանալ С-400 ՀՕՊ համակարգեր՝ հրթիռների, իսրայելական օդուժի և այլ սպառնալիքների դեմ պայքարելու համար։ Եթե ​​պայմանավորվածությունները կյանքի կոչվեն, Իրանի և նրա դաշնակից աշխարհազորայինների ռազմական հզորությունը տարածաշրջանում զգալիորեն կամրապնդվի։

Թագավորական միացյալ (պաշտպանական) ծառայությունների ինստիտուտի (հայտնի է որպես ռուսական RUSI վերլուծական կենտրոն) ավագ գիտաշխատող Ջասթին Բրոնքը Business Insider-ի հետ զրույցում հայտարարել է, որ Իրանին զգալի քանակությամբ «Су-35 ինքնաթիռներ են մատակարարվել՝ թռիչքի անձնակազմին վերապատրաստելու, ինչպես նաև պասարկման անձնակազմի և անհրաժեշտ ենթակառուցվածքների և ցամաքային աջակցության սարքավորումների ստեղծման պատճառով ։Դա ծանր բեռ է լինելու»: Ուստի դրանք մոտ ապագայում Իրանի վրա Իսրայելի հնարավոր հարձակումները զսպելու համար չեն կարող օգտագործվել։

Իսրայելը պարտավորվել էր պատասխանել հոկտեմբերի 1-ին Իրանի հրթիռային հարձակմանը, որն ավելի քան 180 բալիստիկ հրթիռ է արձակել: Իրանական լրատվամիջոցներն այդ ժամանակվանից հրապարակել են կասկածելի և չհաստատված պնդում, թե Ռուսաստանը Թեհրանին առնվազն մեկ էսկադրիլիա Су-35 կործանիչներ և չճշտված քանակի С-400 ՀՕՊ համակարգեր է մատակարարել։ Սակայն այս տեղեկությունը դեռևս չի հաստատվել։


Իրանի խորհրդարանի Ազգային անվտանգության և արտաքին քաղաքականության հանձնաժողովի նախկին անդամ Շահրիար Հեյդարին 1401 թվականի հունվարի 25-ին Tasnim լրատվական գործակալությանը տված հարցազրույցում հայտարարել է, որ «Իրանի պատվիրած զենքերը Ռուսաստանից կառաքվեն հաջորդ տարվա սկզբին»:

Սակայն իրանական որոշ լրատվամիջոցների՝ Су-35 կործանիչների առաջիկա առաքման մասին նախկին հաղորդագրությունները, ինչպես նաև վիրտուալ ցանցերում տեսանյութերը, որտեղ երևում է՝ ինչպես է ռուսական Су-35 կործանիչը թռչում Թեհրանի և Մեհրաբադի երկնքում, ստահոդ դուրս եկան:

Բոլորովին վերջերս Իրանը պաշտոնապես հերքեց ապրիլի վերջին Су-35-ի առաջիկա առաքման մասին տեղեկությունները։ Իրանական լրատվամիջոցներում հրապարակված բոլոր հաղորդումները մեջբերել է Իրանի հեղափոխության պահապանների կորպուսին առընթեր Daneshjoo լրատվական գործակալությունը, որն ավելի ուշ ջնջել է հաղորդագրությունը և հայտարարել, որ ստահոդ կեղծ են:

Իհարկե, կան բազմաթիվ պատճառներ, թե ինչու Իրանը շուտով կարող է ստանալ այս առաջադեմ չորրորդ սերնդի ինքնաթիռները, մանավանդ, եթե հաշվի առնվի այն փաստը, որ նման գործարքն այժմ ավելի հավանական է թվում, քան երբևէ:

Су-35 կործանիչների ձեռքբերումը Իրանին հնարավորություն կտա մասնակիորեն արդիականացնել իր օդուժը, որը հիմնականում բաղկացած է 1357 թվականի հեղափոխության դարաշրջանի վերանորոգված ամերիկյան և խորհրդային կործանիչներից՝ դրանով իսկ բարձրացնելով իր հակաօդային պաշտպանության հնարավորությունները:

Սակայն այս արդիականացումը դժվար թե փոխի Թեհրանի ուժերի հավասարակշռությունը տարածաշրջանում, քանի որ Պարսից ծոցի արաբական թագավորություններն շատ ավելի զարգացած ռազմական ինքնաթիռներ ունեն:

Այս կործանիչների գնումը վիճաբանության առարկա է դարձել 2021 թվականի մարտից, երբ իրանական պետական ​​լրատվամիջոցները հայտնեցին, որ դրանց գնման պայմանագիրն ավարտված է։ Ըստ կանխատեսումների՝ Թեհրանը կստանա առնվազն 24 կործանիչ, որոնք ի սկզբանե նախատեսված էին Եգիպտոսի համար։

Միացյալ Նահանգների և մերձավորարևելյան հետախուզության ներկայացուցիչները ապրիլին հայտարարել էին, որ չկան հրապարակային ապացույցներ, որ Су-35-ը մատակարարվել է, և հնարավոր ուշացումները կապված են իրանական վճարումների գործընթացի հետ:

Մերձավոր Արևելքի ինստիտուտից Մորդասովը Business Insider-ին պարզաբանել է, որ Сухо-35-ի առաքման ժամկետն, ամենայն հավանականությամբ, կախված կլինի տեխնիկական պատրաստվածությունից և մի շարք այլ գործոններից։ Նա նշել է, որ «Իրանի հրատապ փոխանցումը, հավանաբար, բացասաբար կանդրադառնա Իրանի իմիջի վրա և ցույց կտա, որ Թեհրանն առանց ռուսական ինքնաթիռների և լրացուցիչ ռազմական ռեսուրսների ի վիճակի չէ դիմակայել այդ սպառնալիքին»:

Օգոստոսին New York Times-ը հայտնել էր, որ Ռուսաստանը սկսել է Իրանին հակաօդային պաշտպանության համակարգեր մատակարարել՝ չնայած Իսրայելի կողմից Թեհրանում Իսմայիլ Հանիեի սպանությունից հետո տարածաշրջանում լարվածության աճին: Թեև այդ տեխնիկայի տեսակը չի նշվում, սակայն Իրանը, ըստ երևույթին, վաղուց էր փնտրում С-400 համակարգը։

Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի նախկին հրամանատար Մոհամմադ Ալի Ջաֆարին խոստովանել է, որ Սպահանի ավիաբազան իսրայելական հրթիռային հարձակման թիրախ է դարձել ապրիլի 25-ին իրանական անօդաչու թռչող սարքի և Իսրայելի վրա հրթիռային հարձակումից հետո։ Իրանի կառավարությունը ավելի վաղ հայտարարել էր, որ Սպահանի հակաօդային պաշտպանությունը հարվածել է մի քանի «միկրոթռչունների և կասկածելի օբյեկտների»:

Այս հարձակման ժամանակ Իսրայելը թիրախավորել էր իրանական С-300 համակարգերից մեկի ռադարը, ամենաառաջադեմ հակաօդային պաշտպանության համակարգը, որն Իրանը ձեռք է բերել Ռուսաստանից, և ավելի հին սերնդի С-400-ը:

Անտոն Մորդասովը կարծում է, որ ուկրաինական պատերազմում սեփական պաշտպանական կարիքների պատճառով Մոսկվան դժվար թե Իրանին С-400 ՀՕՊ համակարգ փոխանցի։ Նույնիսկ եթե Ռուսաստանը որոշի մատակարարել С-400 հակահրթիռային պաշտպանության համակարգերը, անձնակազմի վերապատրաստման ու շահագործման հանձնելու համար առնվազն հինգ ամիս կպահանջվի։

Մյուս կողմից, ըստ այլ տեղեկությունների, Ռուսաստանը բանակցում է Եմենի հութիներին P-800 Onix հակաօդանավային թևավոր հրթիռների մատակարարման շուրջ։ Onix հրթիռն ունի 300 կմ տպավորիչ հեռահարություն և թիրախին ընդունակ է թռչել ուղիղ ծովի մակարդակի վրայով։

Այդ հրթիռն ավելի առաջադեմ է, քան ապստամբների խմբավորման զինանոցի մյուս հակաօդանավային հրթիռները, ինչը կարող է ուժեղացնել հարձակումները առևտրային նավերի և Միացյալ Նահագների գլխավորած կոալիցիայի ծովային պաշտպանության նավերի վրա:

Ըստ Business Insider-ի՝ տեղեկություններ կան նաև, որ առևտրային նավերի վրա հարձակումների ժամանակ ռուսական հետախուզության գործակալները խորհրդատվական դեր են ունեցել։

Հաղորդվում է, որ Իրանը առաջ է տանում գործարքը, չնայած Սաուդյան Արաբիայի և Միացյալ Նահանգների հակազդեցությանը:

Թեև Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը ավելի վաղ հայտարարել էր, թե իր երկիրը կարող է զինել արևմտյան թշնամիներին որոշակի հանգամանքներում, Մորդասովը կարծում է, որ Մոսկվայի և հութիների միջև ենթադրյալ բանակցությունները «ավելի հավանական է, որ ռուսական հետախուզական գործակալությունների կողմից տեղեկատվության ռազմավարական բացահայտում է, որն ուղղված է Ամերիկայի թշնամիներին զինելու հնարավորության վերաբերյալ Պուտինի պնդումներին աջակցությանը»։

Հունիսին Ռուսաստանի նախագահը նախազգուշացրեց, որ Մոսկվան կարող է զենք տրամադրել Արևմուտքի թշնամիներին Ուկրաինային ռազմական աջակցության դիմաց, որը ներառում է Կիևին թույլ տալ օգտագործել արևմտյան զինամթերքը ռուսական հողի վրա թիրախավորված հարձակումների համար: Նա ընդգծել է, որ «մենք իրավունք ունենք նույն կերպ վարվելու»։

Ռուս վերլուծաբանը թերահավատորեն է վերաբերվում ցանկացած ուղղակի մատակարարման՝ նշելով, որ հութիներին հրթիռներ մատակարարելը կարող է վտանգել չինական նավթատարները: Ինչպես հայտնի է, ավելի վաղ հութիի հրթիռը խոցել էր Պանամայի դրոշի ներքո չինական MV Huang Pu նավթատարը։

«Նման հրթիռների կանխամտածված մատակարարումը լրջորեն կվնասի արաբական երկրներին, որոնք ներկայիս պատժամիջոցների պայմաններում Մոսկվայի կարևոր գործընկերներն են»,-ասել է Մորդասովը։

Ընդսմին, սցենարներից մեկը կարող է նաև լինել, որ այդ հրթիռները Սիրիայի միջոցով «պատահաբար» ընկնեն հութիների ձեռքը, հատկապես, եթե ԱՄՆ-ը և նրա դաշնակիցները արևմտյան արտադրության Atacms հրթիռները Ուկրաինային թույլ տան Ռուսաստանի դեմ օգտագործել: