Դեկտեմբերի 15-ին, Երևանում կայացած պաշտպանության և անվտանգության հարցերով խորհրդարանական մշտական հանձնաժողովի արտահերթ նիստում երկրորդ և վերջնական ընթերցմամբ քննարկվել է պարտադիր զինվորական ծառայության տևողության կրճատման վերաբերյալ օրենսդրական փաթեթը։
Խոսքը «Զինվորական ծառայության և զինծառայողների կարգավիճակի մասին» օրենքում փոփոխություններ կատարելու մասին օրինագծի մասին է։ Նախագիծը ներկայացրել է պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանը։
Օրենսդրական նախաձեռնության համաձայն՝ Հայաստանում 2025 թվականի ձմեռային զորակոչից սկսած պարտադիր զինվորական ծառայության ժամկետը կկրճատվի 6 ամսով։ Օրենքի փոփոխությունը նախատեսում է պարտադիր ծառայության ժամկետի կրճատում՝ պայմանագրային զինծառայողների թվի ավելացման հաշվին։ Նախարարի խոսքով՝ վերջին տարիներին ակտիվ քայլեր են ձեռնարկվում, որոնք ուղղված են պայմանագրային ծառայության ընդլայնմանը։
Այդ պատճառով Կառավարությունը նպատակահարմար է գտել շարքային կազմի պարտադիր ծառայության 24-ամսյա ժամկետը կրճատել վեց ամսով՝ 2025 թվականի ձմեռային զորակոչից սկսած սահմանելով նոր՝ 18-ամսյա ժամկետ։ Ակնկալվում է, որ փոփոխությունների ընդունմամբ կկրճատվեն նաև պարտադիր ծառայության կազմակերպման ծախսերը՝ սկսած 2027 թվականի երկրորդ կիսամյակից։ Սա պայմանավորված է նրանով, որ 2026 թվականի հունվարին սկսված ծառայության ժամկետը կավարտվի 2027 թվականի հուլիսին։
Պապիկյանը ևս մեկ անգամ ընդգծել է, որ նախաձեռնությունը համապատասխանում է ռազմավարական փաստաթղթերին, մասնավորապես՝ մինչև 2050 թվականը «Հայաստանի ռազմավարական վերափոխմանը» և Կառավարության 2021-2026 թվականների ծրագրին։
Ավելի վաղ նախարարը հայտնել է, որ Հայաստանի Զինված ուժերի թվաքանակը մոտ 4.2 հազար մարդով ավելացել է «Պաշտպան հայրենյաց» ծրագրի շրջանակներում գերժամկետ ծառայության մնացած զինծառայողների հաշվին։ Վերջին մեկ տարվա ընթացքում ծրագրի մասնակիցների թիվն աճել է մոտ հազար մարդով։
Ծառայության ժամկետի կրճատման նախագիծը քննարկվում է 2021 թվականից։ Ի սկզբանե նախատեսվում է այն իրականացնել 2026 թվականի ամռանը, սակայն հոկտեմբերի 21-ին Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է, որ փոփոխությունն ուժի մեջ կմտնի արդեն հունվարի 1-ից։
Ընդդիմադիր «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գեղամ Մանուկյանն իր հերթին մատնանշել է գործող օրենսդրության մեջ առկա հակասությունները։ Նրա խոսքով՝ դրանք շփոթություն են առաջացնում և արագ վերացնելու կարիք ունեն։
Հարկ է նաև նշել, որ խորհրդարանական ընդդիմությունը իշխանություններին մեղադրում է նմանատիպ պոպուլիստական օրենսդրական նախաձեռնությունների միջոցով ընտրողներին «կաշառելու» փորձի մեջ։ Նրա կարծիքով՝ իշխանությունները մինչև 2026 թվականի խորհրդարանական ընտրություններն ամեն հնարավոր միջոցներով ու եղանակներով փորձում են բարձրացնել իրենց ժողովրդականությունը։
Այնուամենայնիվ, կարճ քննարկումներից հետո, խորհրդարանի մշտական հանձնաժողովը դրական եզրակացություն է տվել այդ օրենսդրական նախաձեռնությանը։
