Իրավաբան.net-ը գրում է.
Բշիշկ Սպարտակ Պետրոսյանը ներկայացնում է, թե ինչպե՞ս անել, որ հիվանդությունը թեթև տարվի, խուսափել բարդություններից և կյանքից հեռացման դեպքերից․ «Զբաղվելով COVID-19 պացիենտների բուժմամբ, վերլուծելով արդեն ավելի շատ ինֆորմացիա, արել եմ հետևյալ եզրակացությունները:
Շատ էական է կանխարգելել հիվանդության հաջորդ էտապը՝ դե չվարակվելը պարզ է, վարակվելու դեպքում այնպես անել, որ չբարդանա, բարդանալու դեպքում խուսափել մ ա հ վ ա ն ի ց։ Խորհուրդներին հետևելու պարագայում կխուսափեք հիվանդանոցային վիճակի հասնելուց, հասնելու պարագայում կնվազեցնեք բարդանալու վտանգը:
Խորհորդները կատարել հնարավորությունների մաքսիմալ օգտագործմամբ՝ ընթացքում կմանրամասնեմ:Մի փոքր բացատրություն և անցնենք խորհուրդներին COVID-19 ժամանակ կատարվում է մազանոթների խցանումներ ա ր յ ա ն վնասված տարրերով (հանրային մատչելի լեզվով եմ գրում):
Այդ խցանումներն են բերում թոքաբորբի, թոքերի շնչական մակերեսի պակասեցման, դա թթվածնային քաղցի, թթվածնային քաղցը թուլության, թուլությունը ա ր յ ա ն շրջանառության վատացման ու դարձյալ մազանոթների խցանման: Ստեղծվում է «արատավոր օղակ»: Մեր խնդիրն է կոտրել տվյալ օղակի որևէ հատված, այն, որը հնարավոր է:
Այժմ խորհուրդները, իրենց մեկնաբանությոներով
1.շատ հեղուկներ – ա ր յ ա ն հոսքի ու մակարդուկների առաջացման վրա զգալի ազդում է արյան մածուցիկությունը, իսկ մածուցիկություը բարձրանում է ջրազրկված ժամանակ: Այս ամառվա շոգին մենք քրտանտադրության շնորհիվ շատ հեղուկ ենք կորցնում:
Եթե դրան գումարենք հվանդանալու ժամանակ մարմնի ջարմաստիճանի բարձրացումը, հևոցը, ուրեմն կորուստը շատանում է: Մենք գիտակցաբար պիտի կառավարենք հեղուկների քանակը ու շատացնենք դրանք: Այստեղ հիշում են COVIDLIFEHACK1՝ հեղուկների մեջ ներառենք գազով հեղուկներ: (թե ինչու գազով, մյուս կետերում կրկին կմեկնաբանեմ)
2. շնչառական ակտիվություն՝ շնչառական գիմնաստիկա – թոքերում ա ր յ ա ն շրջանառությունը ու օդափոխություն կարգավորվում է ըստ թթվածնի պահանջի, այսինք եթե թթվածնի պահանջը հերիք է միայն թոքերի մի մասի աշխատելով, օրգանիզմը սկսում է դանդաղեցնել արյան շրջանառությունը ու օդափոխությունը թոքերի մյուս մասերում:
Ա ր յ ա ն շրջանառության դանդաղելու հետ բարձրանում է մազանոթների խցանման վտանգը (հիշեցնեմ, որ վտանգի վերաբերյալ խոսելիս, խոսքը գնում է հիվանդ իրավիճակում):Երբ մենք շնչառական վարժություններ ենք անում, ստիպում ենք թոքերին աշխատել ողջ ծավալով, ուժեղացնելով օդափոխությունը ու ակտիվացնելով արյան շրջանառությունը:
Դրանով հեռացնում ենք որոշ քանակի վիրուսներ, մանրէներ, չենք թողնում, որ ա ր յ ա ն խցանումները մազանոթներում առաջանան: Գազով հեղուկներ խմելուց օրգանիզմում ավելացնում ենք օրգանիզմի մեջ ածխաթթու գազը, իսկ շնչառական կենտրոնը դրանից գրգռվում է ու ազդակ տալիս թոքերին ավելի ակտիվ աշխատել:
3. մարմնամարզություն – հնարավորինս հաճախ ու, որքան թույլ կտա վիճակը, անում ենք CARDIO տիպի մարմնամարզություն: Առնվազն երկար չենք մնում սույն դիրքով: Մեծերը խոսք ունեին՝ շարժվեմ ա ր յ ու նս խաղա: Այժմ սա առավել ակտուալ է, երբ մենք շարժվում ենք, ա ր յ ան շրջանառությունը ակտիվանում է և չի թողնում, որ մազանոթներում խցանումներ առաջանան:
Բացի դա, ուժեղանում է թոքերի օդափոխությունը, չթողնելով կորոնավիրուսյան թոքաբորբը ակտիվանա, անգամ հետ է զարգացնում: Հասկանալի է, որ պացիենտին, մանավանդ ջերմությամբ, դժվար է շարժվել, համի զգացողության կորստի հետ հեղուկներ խմել, սակայն պետք է գիտակցնենք, որ մենք պետք է դա անենք մեր կայնքը փրկելու համար:
Անում ենք այնքան, որքան այդ պահին կարող ենք ֆիզիկապես, անտեսելով հոգեբանական ընկճվացությունը:Հիշեք՝ դուք եք Ձեր բժիշկը:Այժմ ռեալ դեպք, որի ժամանակ հաստատվեց այս բոլոր թեորետիկ մտորմները՝
Երիտասարդ, գյուղացի տղա, որը նախկինում ծանր թոքաբորբ էր տարել ուրիշ ախտաշին մանրէից, ընդունվեց ռեանիմացիա ծանր շնչահեղձությամբ, թոքերի ԿՏ նկարով մնացել էր միայն թոքային մակերեսի մոտ 10 -20 %: Բուժումը ստանդարտ նշանակվեց ինչպես բոլորի մոտ:
Բժիշկների խորհուրդները՝ որքան կարող է ակտիվ լինի, շնչառական վարժություններ անի, մի դիրքով հանկարծ շատ ժամանակ չպառկի, մաանավորապես մեջքի վրա, հնարավորինս շարժվի և վարժություններ անի, մեր ներարկվող հեղուկներից բացի, չնայած թթվածնային դիմակին, որը շատ խանգարում է խմելուն, խմի քանի օրգանիզմը պահանջում է:
Հաջորդ մյուս հանդիպումս այս պացիենտի հետ ընդոնվելուց 36 ժամ հետո էր: Արդեն կարելի էր մտածել նրան վերակենդանցման բաժից դւորս գրելու մասին՝ իրեն շատ լավ էր զգում, շնչահեղձություն չկար, թթվածնի պահանջը զգալի իջել էր:
Հ. Գ. բճիշկը դիմում է պացիենտին, ասելով, որ մենք երեքով ենք՝ ես, դու, հիվանդությունը: Այժմ, երեքից որ երկուսը միացան իրար, նրանք էլ հաղթելու են, կմինա՞ս ինձ, հիվանդությանը կհաղթահարենք, կմիանա՞ս հիվանդությանը, ինձ կհաղթեք»: