Քրդագետ, թուրքագետ Կարեն Հովհաննիսյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է. «Հերթական անգամ Արևմտյան Հայաստանում էի... Երկու օր երկար դեգերումներից, վերջապես հաջողվեց քուրդ ծանոթի հետ հասնել մի վայր, որի մասին լսել էի Վանա լճի մոտ գտնվող ռեստորանում: Առավոտ շուտ ճանապարհ ընկանք, որպեսզի մինչև մութ տալը հասնենք, քանի որ ճանապարհները բարեկարգ չէին և խիստ լեռնային էին: Գյուղը, որը հետո պարզեցի, որ այդքան էլ գյուղ չէր, այլ պարզապես անասնապահությամբ զբաղվողների համար բնակատեղի էր, գտնվում էր Վան նահանգի ամենահարավում, համարյա Շըրնակ նահանգին սահմանակից, Մանսուր գետի (հայկական անվանումը ցավոք չգիտեմ) ձախ ափին, հենց ձորի բերանին: Գյուղի անունը Անդիչեն է... Երեկոյան կողմ շատ մեծ դժվարությամբ հասանք գյուղ, որն ըստ իմ լսած տեղեկությունների հայկական է եղել և պահպանվել էին հայերի տների ավերակները: Քանի որ մենք ոչ մեկի չէինք զգուշացրել այդ կողմերից, որ գնալու էինք ու մութն էլ ընկել էր, որոշեցինք մի տան դուռ թակենք, ներս թողեցին՝ թողեցին, չէ՝ չէ, մեքենայի մեջ կգիշերեինք: Դե մի քանի տուն էր, այն էլ իրարից բավականին հեռու: Մեծ դժվարությամբ կարողացանք համոզել առաջին տան դուռը թակած տանտիրոջը, որ գոնե մի թեյ հյուրասիրի: Դե սարերի մեջ գյուղ, անծանոթ մարդիկ... Մի խոսքով, մի բաժակ թեյը դարձավ երկուս, երկու բաժակը դարձավ ընթրիքի սեղան ու գիշերեցինք իրենց տանը: Գիտեմ, որ գիշերվա զրույցներն անկեղծ են լինում ու ես անընդհատ ժամանակ էի ձգում, որպեսզի տան տղամարդը մենակ մնար, տղաները ավելորդ ականջ չլինեին ու իմ հարցերը տայի գյուղի մասին: Եվ ահա... Պարզվեց, որ իսկապես գյուղը հայկական է եղել, վերջին հայն այստեղից հեռացել է 1917թ., սակայն նա եղել է կրոնափոխ հայ: Այսքան բան միայն կարողացա իմանալ ու էլ ոչինչ: Պետք է քնենք, քանի որ մի քանի ժամից, մարդիկ իրենց անանսունները հանդ են տանելու...
Առավոտյան զարթնեցի քրտնքի մեջ կորած, ահավոր ջերմում եմ, ոչ դեղ կա, ոչ դարման, ոչ էլ կարողանում եմ պարկածս տեղից վեր կենալ: Ուղեկից ծանոթ քուրդն ասեց, որ ինքը կգնա տեսնեի ինչ կարող է գտնել, մի դեղ գտնի, գոնե ջերմս իջնի: Տանը մնացինք տան պապին, տատին, երեք-չորս երեխան մինչև 8-9 տարեկան ու ես: Դե գոնե այդքանն էին երևում տեսադաշտում: Տատին, ում ադե Զարե էին ասում, 86 տարեկան էր, եկավ նստեց կողքս՝ ձեռքերը փեշի տակ դրած, գլուխը կախ ու ինչ որ բան էր մրմնջում: Ոչինչ չէի հասկանում... Հետո գլուխը թեքեց իմ կողմ.
- Իսկապե՞ս հայ ես, - մի քիչ դողացով ձայնով հարցրեց նա:
- Այո, հայ եմ, - պատասխանեցի ես,- Հայաստանի հայ եմ:
- Բա սա ի՞նչ է, - մի տեսակ հանդիմանական տոնով հարցրեց նա:
Ճիշտն ասած ոչինչ չհասկացա, ինձ թվաց , թե թուրքերեն, քրդերն խառնելու պատճառով ճիշտ չընկալեցի և խնդրեցի կրկնել ասածը:
- Ասում ես, որ Հայաստանից ես, ու նկատի ունես Դաղից այն կողմը (Արարատին դաղ (սար)) են ասում ու դա որպես հատուկ անուն է ընկալվում բնակչության կողմից), բա սա՞ ինչ է...
Այ այդ ժամանակ ընկալեցի ասածն ու սառեցի: Միթե՞ նա հերթական հայն է...
- Քրիստոնյա՞ ես,- մի տեսակ արդեն նեղացած տոնայնությամբ հարցեր ադե Զարեն:
- Այո՛ , քրիստոնյա եմ,- մի կերպ պատասխանեցի ես: Մի կողմից ջերմությունս էր, մի կողմից այդ շոկային վիճակն էր, որն ինձ լրիվ կտրել էր իրականությունից: Նա տեղից վեր կացավ, գնաց սենյակի անկյունի հայելիներով պահարանից մի բան հանեց, որը փաթաթված էր բազմաթիվ կտորներով, եկավ նստեց կրկին կողքս ու սկսեց դանդաղ ու զգուշավորությամբ կտորներից ազատել իրը ...
Աչքերս չռվեցին, եթե կողքից որևէ մեկն ինձ նայեր, հավանաբար կմտածեր, որ ջերմությունից եմ դողում, բայց չէ, դա բոլորովին այլ դող էր, դա սրտիս թրթիռն էր, որն անցել էր մարմնիս... Նրա ձեռքին «Նարեկ» էր... Ու նա սկսեց «Նարեկ» կարդալ , այնպեսի առոգանությամբ, այնպիսի սահուն, որ ինձ թվաց թե ես ոչ թե քրդի տանն եմ, այլ հավատացյալ Հայի...
Հետո արդեն պարզեցի, որ նա Հայուհի է, որ նրա հորն մորը, ինչպես նաև մեկ քրոջը իրենց ընտանիքի ընկեր քուրդ պարտքատերը կարողացել է թաքցնել հենց գյուղի տակի ձորակում, որտեղով հոսում է Մանսուրի վտակներից մեկը: Հետո արդեն, քուրդը իրենց տարել է իր տուն, հարևաններին ներկայացրել որպես իր ազգակիցներ, որոնց ունեցվածքը հրի են տվել՝ շփոթելով հայերի հետ: 1917թ.-ին նրա ծնողները քրոջ հետ ցանկություն է հայտնում վերադառնալ հայրեի գյուղ, որին հիմա անվանում են Անդիչեն, իսկ հայկական անվանումը եղել է Հանդաշեն: Երբ գալիս են գյուղ, տեսնում են ավերակ տներ, ու ոչ մի մարդկություն: Մայրը թաքստոցից հանում է իր ոսկեղենը, որոնց հետ նաև այն «Նարեկ»-ը որը գտնվում էր ադե Զարեյի ձեռքում ու հեռանում են գյուղից... Չկարողանալով Սիրիա հասնել, նրանք կրկին հետ են վերադառնում գյուղ և կողքի գյուղում ապրող իրենց քուրդ ընկերոջ հետ հիմնվում այս գյուղում: Արտաքուստ կրոնափոխ լինում, որպեսզի խուսափեն հալածանքներից և այդպիսով հենց իրենց նախկին տան տեղը նոր տուն կառուցում և ապրում...
Իսկ «Նարեկ» կարդալուց, թե այս ամենը լսելուց հետ ջերմությունս իջավ չեմ կարող ասել, բայց իսկապես ամբողջությամբ լավացա ու ձեռնունայն վերադարձած քուրդ ուղեկցիս հետ գնացինք Հանդաշենի մնացած հատվածները, հանդերն ու ձորը ուսումնասիրելու, չէ որ այն իմն էր»:
Похожие
Нарек Саркисян, погибший накануне в Сюнике, был из Севана
Америабанк предоставил бизнес-кредиты на сумму более 14 млрд драмов в сфере возобновляемой энергетики
Америабанк назван лучшим банком по обмену валюты в Армении по версии журнала Global Finance
Применение «умных» решений в финансовых компаниях: Америабанк – партнер саммита Silicon Mountains 2022
Америабанк назван банком года Армении в 2022 г. журналом The Banker
Ameria PhonePOS. Новое приложение для получения безналичных платежей с помощью смартфона
Google Pay и Google Wallet доступны для клиентов Америабанка
Америабанк. В авангарде банковского сектора Армении
Америабанк назван самым надежным банком Армении по версии журнала Global Finance
Успешно завершена крупнейшая программа по корпоративным облигациям на рынке ценных бумаг РА
Global Finance удостоил Америабанк наградой «Самый инновационный цифровой банк в Центральной и Восточной Европе 2022»
Америабанк удостоился награды Euromoney за превосходство как лучший банк в Армении в 2022г.
Безналичное лето: Возможность выиграть 22 путевки для клиентов Америабанка
Америабанк объявлен победителем в номинации «Лучший банк в области устойчивого финансирования 2022»
Америабанк получил награду «Сделка года 2021 – зеленая торговля» в рамках Программы содействия развитию торговли ЕБРР
Սոնայի ամուսինը հրաժարվել էր ընդունել Փաշինյանի ցավակցությունները, իսկ տղաների ծնողները մոռացել էին, թե ով է մեղավոր նրանց մահվան մեջ
Америабанк признан лучшим банком Армении в 2022г. по версии журнала «Global Finance»
Известны победители рекламных лотерей Америабанка «Живи по-армянски», «Живи с улыбкой» и «Живи без границ»
Америабанк признан лучшим инвестиционным банком Армении по версии Global Finance
Америабанк удостоился очередной награды Международной финансовой корпорации в сфере торгового финансирования
Америабанк привлек капитал второго уровня на сумму 15 млн евро от компании «Триодос Инвестмент Менеджмент»
Америабанк заключил новые кредитные договоры с responsAbility и ГФКП
Поколение Америя 14. Эксклюзивная возможность начать профессиональную карьеру в
Америабанке
Америабанк и Фонд международного развития ОПЕК заключили кредитное
соглашение на сумму 30 млн долларов США для развития устойчивой энергетики
и малого бизнеса в Армении
Банкоматы Америабанка и банка «HSBC Армения» будут обслуживать держателей карт двух банков по специальным тарифам
Коронавирус в Украине и мире: главные новости 24 марта
Мировая схватка с коронавирусом: Китай обнадежил прорывом
Зараженных намного больше: врач инфекционист обратилась к украинцам
Из Польши 20 марта поездами привезли более тысячи украинцев
В Житомире подтвердили первый случай коронавируса
Раскрыт главный секрет коронавируса
Самое популярное
Сегодня
За неделю
За месяц
Как женщины уничтожают мужественность в мужчинах
18-летний охранник на концерте Джастина Бибера затмил самого певца
Мелания Трамп продолжает выбирать черные наряды для дипломатических встреч
Юлия Ковальчук с короткой стрижкой стала похожа на голливудского актера
Tyga нашел замену Кайли Дженнер: что мы знаем о 24-летней модели и бывшей официантке Джордан Озуна
ПОСЛЕДНИЕ НОВОСТИ. АНАСТАСИЯ ЗАВОРОТНЮК
Турецкая газета впечатлена 120-миллионной яхтой Самвела Карапетяна
«Айоц Ашхар»: По факту аудиозаписи собрания компании САС заведено уголовное дело
«Жаманак»: Самый вероятный кандидат на должность губернатора Армавира – сын генерала Манвела Григоря...
«Айкакан Жаманак»: Министр юстиции Арпине Ованнисян желает получить мандат
Beeline – спонсор международного фестиваля авторской песни «Парус надежды-2017»
Звезда Шарля Азнавура будет установлена на Аллее славы Голливуда
Рейтинг Empire: кинолюбители назвали лучший фильм всех времен
Современное армянское кино будет представлено на кинофестивале в Турции
Дом Мэрилин Монро выставили на продажу за семь миллионов долларов