ԵՄ-ն ահռելի ճնշման տակ է՝ ներկրվող բնական գազի գինը սահմանափակելու եւ էներգիայի ծախսերը զսպելու համար, սակայն ընկերություններից շատերը, որոնք իրենց կարողությունը ձեռք են բերում ամերիկյան էժան գազ վաճառելով մայրցամաքին՝ ապշեցուցիչ հավելավճարով, եվրոպական են, գրում է Politico-ն:
ԱՄՆ նավահանգիստներում լցանավերի վրա բեռնված հեղուկ բնական գազը (ՀԲԳ) Ատլանտյան օվկիանոսից այն կողմ գրեթե չորս անգամ ավելի թանկ է՝ հիմնականում շուկայի խաթարման պատճառով, որն առաջացել է ուկրաինական պատերազմից հետո ռուսական մատակարարումների գրեթե ամբողջական կորստի պատճառով:
Եվրահանձնաժողովը ահռելի ճնշման տակ է գազի գները սահմանափակելու ծրագիր մշակելու համար, սակայն որոշ երկրներ՝ Գերմանիայի գլխավորությամբ, վախենում են, որ նման միջոցը կարող է խրախուսել բեռնափոխադրողներին փոխադրումներ կատարել այլ վայրեր:
Սակայն ԱՄՆ խոշորագույն ՀԲԳ արտահանողի տվյալներով՝ առեւտրի մեծ մասը եվրոպացիների ձեռքերում է։
«Մեր արտադրած ամեն ինչի 90 տոկոսը վաճառվում է երրորդ կողմերին, եւ մեր հաճախորդների մեծամասնությունը՝ Enels, Endesas-ը, Naturgys-ը, Centricas-ը եւ Engies-ը, կոմունալ ընկերություններ են ամբողջ աշխարհում»,- ասում է Cheniere Energy-ի միջազգային առեւտրի գործադիր փոխնախագահ Քորի Գրինդալը՝ բարձրաձայնելով եվրոպական հայտնի էներգակիրների անունները։
Cheniere-ն, որն այս տարի իր ՀԲԳ-ի 70 տոկոսը արտահանել է Եվրոպա, իր գազը վաճառում է ֆիքսված գնի սխեմայով, որը հիմնված է ԱՄՆ-ի Henry Hub-ի հենանիշային գնի վրա, որը ներկայումս կազմում է մոտ 6 դոլար մեկ միլիոն բրիտանական ջերմային միավորի համար:
Գրինդալի խոսքով՝ Cheniere-ի բոլոր պայմանագրերով միջին գինը կազմում է Henry Hub-ի 115 տոկոսը գումարած 3 դոլար: Սա մոտ 33 եվրո է մեկ ՄՎտ/ժ-ի համար: Համեմատության համար նշենք, որ ԵՄ TTF-ի ներկայիս բազային դրույքաչափը կազմում է 119 եվրո մեկ ՄՎտ/ժ-ի համար:
Սա մեծ հավելավճար է նրանց համար, ովքեր վերավաճառում են ՀԲԳ-ի այս խմբաքանակները եվրոպական մեծածախ շուկայում՝ օգտվելով այն մտավախություններից, որ գազը կարող է չբավարարել ձմռանը:
Չնայած մտավախություններին, որ ԵՄ-ի կողմից գազի գնի ցանկացած սահմանափակում այն կվերաուղղի դեպի Ասիայի երկրներ, որոնք ավելի բարձր գին են առաջարկում եւ կհանգեցնի գազի դեֆիցիտի, Գրինդալը կտրականապես մերժեց առաջարկը: «Մեր հաշվեկշիռը ամրապնդվում է այս երկարաժ ամբողջ դաշինքում, Գրինդալը վճռականորեն հեքել է այդ ենթադրությունը»,- հավելել է նա:
ԱՄՆ-ում եւ ԵՄ-ում գազի գների տարբերությունն աննկատ չի մնացել եվրոպացի քաղաքական գործիչների կողմից, սակայն մեղքադրանքների մեծ մասն ուղղված է ԱՄՆ արտադրողներին, այլ ոչ թե մերձավոր վերավաճառողներին:
Մակրոնը հաջողությամբ անտեսել է այն փաստը, որ ԱՄՆ-ի երկարաժամկետ գազային պայմանագրերի ամենամեծ եվրոպական սեփականատերը ոչ այլ ոք է, քան ֆրանսիական TotalEnergies-ը:
Անցյալ ամիս ընկերության եկամուտների վերջին հաշվետվության ժամանակ TotalEnergies-ի ֆինանսական տնօրեն Ժան-Պիեռ Սբրայրն ասել է, որ ԱՄՆ-ում տարեկան ավելի քան 10 միլիոն տոննա ՀԲԳ-ին ընկերության հասանելիությունը «մեծ առավելություն է մեր աթրեյդերների համար, որոնք կարող են արբիտրաժային գործողություններ կատարել ԱՄՆ-ի եւ Եվրոպայի միջեւ»:
Իսպանական Naturgy-ն, որը պայմանագրով Cheniere-ից տարեկան մոտ 5 միլիոն տոննա ՀԲԳ է ստանում, նույնպես այս տարի գրեթե հինգ անգամ ավելի է վաստակել 2021 թվականի համեմատ՝ շնորհիվ «[Henry Hub]-ի եւ TTF-ի միջեւ ընդլայնված տարածման»:
Ի տարբերություն, օրինակ՝ Մերձավոր Արեւելքում, որոշ արտադրողների, որոնք սահմանափակում են ՀԲԳ-ի վերջնական նպատակակետը Ասիայի սպառողներով եւ թույլ չեն տալիս այն վաճառել ավելի բարձր գնով, ամերիկյան գազը փոխում է սեփականատիրոջն այն պահին, երբ այն բեռնվում է նավի վրա եւ առաքվում առանց որեւէ պայմանի։
Սա գնորդներին ազատություն է տալիս, որպեսզի թանկարժեք պաշարները վերաուղղեն այնտեղ, որտեղ դա առավել շահավետ է: