Հայաստանում ժամանակավոր անաշխատունակության եւ մայրության նպաստների հաշվարկման, նշանակման եւ վճարման գործընթացը նախատեսվում է իրականացնել միասնական սոցիալական ծառայության միջոցով։ Փետրվարի 11-ին Ազգային ժողովի նիստում «Ժամանակավոր անաշխատունակության եւ մայրության նպաստների մասին» եւ կից օրենքներում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին օրինագծերի փաթեթի քննարկման ժամանակ այս մասին ասել է աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի փոխնախարար Դավիթ Խաչատրյանը։
Գործող կանոնների համաձայն՝ մայրության նպաստները Միասնական սոցիալական ծառայության կողմից վճարվում են միայն գործազրկության դեպքում։ Ե՛վ մայրության, ե՛ւ ժամանակավոր անաշխատունակության նպաստները աշխատողի համար նշանակվում, հաշվարկվում եւ վճարվում են գործատուի կողմից: Միաժամանակ գործատուի կողմից վճարվող մայրության նպաստներն ամբողջությամբ փոխհատուցվում են պետական բյուջեից։ Նույնը վերաբերում է հաշմանդամության նպաստներին: Իհարկե, ներառյալ միայն 6-րդ աշխատանքային օրը եւ այլն։ «Այսպիսով, ստացվում է, որ նպաստների տեսքով պետական միջոցները նշանակվում եւ վճարվում են գործատուի հաշվարկներով, որն էլ իր հերթին որոշակի ռիսկեր ունի»,- ասել է Խաչատրյանը։
Իսկ հիմա իշխանություններն առաջարկում են ժամանակավոր անաշխատունակության եւ մայրության նպաստների հաշվարկման, նշանակման եւ վճարման գործընթացն իրականացնել միասնական սոցիալական ծառայության միջոցով։ Սակայն գործատուի միջոցներից վճարվելիք գումարը վերջինս կվճարի հարկային մարմնի միջոցով ստացված MSC նպաստի հաշվարկի հիման վրա։
Առաջարկվում է նաեւ ժամանակավոր անաշխատունակության նպաստները հաշվարկել օրացուցային օրերին՝ առաջին 7 օրացուցային օրերի համար՝ գործատուի միջոցներից, իսկ մնացած ժամանակահատվածի համար՝ պետական բյուջեից։
«Հաշվի առնելով բոլոր գործատուների եկամուտները՝ MSC-ն կհաշվարկի եւ կվճարի միանվագ հղիության եւ ծննդաբերության նպաստը»,- նշել է կառավարության ներկայացուցիչը։
Սահմանվել է նաեւ նպաստների նշանակման նոր կարգ։ Նոր կանոնակարգի համաձայն՝ շահառուն (ընդհանուր առմամբ) հայտ չի ներկայացնի։ Նպաստների հատկացման գործընթացը կսկսվի eHealth համակարգից ստացված տեղեկատվության հիման վրա: Ժամանակավոր անաշխատունակության վկայականի բացման եւ փակման մասին ծառայությունը տեղեկատվություն կստանա առողջապահական էլեկտրոնային համակարգից եւ այդ մասին կտեղեկացնի գործատուին հարկային մարմնի միջոցով։ «Մինչեւ այս տարվա սեպտեմբեր համակարգերն ամբողջությամբ պատրաստ կլինեն, եւ մարդիկ ստիպված չեն լինի որեւէ հայտարարություն գրել»,- ասել է փոխնախարարը։
Այս նախագծով իշխանությունները նպատակ ունեն վերափոխել ամբողջ գործընթացը՝ ավելացնելով ավտոմատացման հնարավորությունները:
Խորհրդարանական ընդդիմության կարծիքով՝ իշխանությունները փորձում են իրենց պատասխանատվության մի մասը գցել գործատուների վրա։ Եվ դա չնայած այն հանգամանքին, որ վերջինիս հարկային բեռը վերջին շրջանում զգալիորեն ավելացել է։