Աստղագետները առաջին անգամ գրանցել են անսովոր կազմի ջրի սառույցի առկայությունը՝ այսպես կոչված կիսածանր ջուրը, երիտասարդ աստղի շրջակայքում, որը հիշեցնում է Արեգակը նրա գոյության վաղ փուլերում: Այս բացահայտումը հաստատում է, որ Արեգակնային համակարգի ջրի մի մասը կարող էր ձևավորվել դեռևս Արեգակի ծնվելուց առաջ՝ փոշու և գազի սառը միջաստղային ամպերում: Հետազոտության արդյունքները հրապարակվել են The Astrophysical Journal Letters (AJL) ամսագրում:

Ի՞նչ է կիսածանր ջուրը
Կիսածանր ջուրը H₂O մոլեկուլ է, որում ջրածնի մեկ ատոմը փոխարինված է նրա ավելի ծանր իզոտոպով՝ դեյտերիումով: Նման մոլեկուլներ ձևավորվում են միայն ծայրահեղ սառը պայմաններում, որոնք բնորոշ են մութ միջաստղային ամպերին: Գիտնականները վաղուց կասկածում էին, որ Տիեզերքում ջրի զգալի մասը ծնվում է հենց այդպիսի ամպերում, սակայն մինչ այժմ չունեին ճշգրիտ ապացույցներ:


«Մենք հստակ հետքեր գտանք կիսածանր ջրի՝ երիտասարդ աստղը շրջապատող սառույցում: Սա վկայում է, որ ջուրը հայտնվել է դեռևս աստղի ձևավորումից առաջ», — նշել է Քեթի Սլավիչինսկան, Լեյդենի համալսարանի ասպիրանտ և հետազոտության գլխավոր հեղինակ:

L1527 աստղը և նրա նշանակությունը
Անսովոր սառույց հայտնաբերված աստղը կրում է L1527 անվանումը: Սա երիտասարդ աստղ է, որը գտնվում է էվոլյուցիայի վաղ փուլում, և, գիտնականների կարծիքով, այն կարող է լինել Արեգակի անալոգը նրա ծննդյան պահին: Այս սառույցում սովորական և կիսածանր ջրի հարաբերակցությունը նույնական է Արեգակնային համակարգի գիսաստղերում և սառցե մարմիններում դիտվող հարաբերակցությանը: Այս բացահայտումը ցույց է տալիս, որ ջուրը կարող էր պահպանվել գրեթե անփոփոխ՝ «ճանապարհորդելով» միջաստղային ամպերից դեպի մեր մոլորակ՝ միլիոնավոր տարիների ընթացքում:

Կապը Երկրի վրա ջրի ծագման հետ
Բացահայտումը կարևոր նշանակություն ունի Արեգակնային համակարգում ջրի ծագումը հասկանալու համար: Գիտնականները ենթադրում են, որ L1527-ի շրջակայքում հայտնաբերված ջուրը կարող է լինել Երկրի վրա առկա ջրի ուղղակի ժառանգը: «Մենք բառացիորեն դիտում ենք Տիեզերքում ջրի պատմությունը: Ջուրը, որ մենք խմում ենք կամ որը կազմում է մեր մարմինները, կարող էր սկսել իր ճանապարհը շատ առաջ՝ մինչև Արեգակի հայտնվելը», — ընդգծել է պրոֆեսոր Էվայն վան Դիշեքը, հետազոտության համահեղինակ:

Ապագա հետազոտություններ
Գիտնականների թիմը ծրագրում է շարունակել տասնյակ այլ երիտասարդ աստղերի ուսումնասիրությունը՝ պարզելու, թե որքանով է կիսածանր ջուրը տարածված Տիեզերքում: Նրանց հիմնական նպատակն է հետևել ջրի ճանապարհին՝ սկսած միջաստղային ամպերում նրա ծննդից մինչև կյանքի համար պիտանի մոլորակների, ինչպիսին Երկիրն է, ձևավորումը: Այս հետազոտությունները կօգնեն ավելի խորությամբ հասկանալ այն գործընթացները, որոնք հանգեցրել են Տիեզերքում կյանքի առաջացմանը: