Բարև ձեզ: Ես հատուկ ներածական խոսք չեմ պատրաստել՝ հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ մենք այսպիսի կազմով գրեթե չենք հանդիպել: Կարծում եմ՝ այս ժամանակահատվածում բավականաչափ հարցեր են կուտակվել և որպեսզի ավելորդ ժամանակ չծախսենք, ես հարցերին պատասխանելու ընթացքում կփորձեմ նաև իմ ասելիքն ասել: Խնդրեմ:

Գևորգ Ալթունյան, Հանրային հ/ը – Պարո՛ն Նախագահ, նախ շնորհակալություն այս հնարավորության համար: Թերևս, փորձենք առաջինը խոսել ընտրությունների մասին. կայացած նախագահական ընտրությունների արդյունքների մասին տարբեր մեկնաբանություններ և գնահատականներ հնչեցին: Իշխանությունը հայտարարեց, թե այս ընտրությունները մինչ այժմ եղած լավագույնն էին: Միջազգային դիտորդները որոշակի խնդիրներով հանդերձ, դրական գնահատական տվեցին: Ընդդիմությունը, սակայն, ի դեմս «Ժառանգություն» կուսակցության առաջնորդի, վիճարկում է ընտրությունների արդյունքները և հայտարարում, թե լայնածավալ խախտումներ են տեղի ունեցել: Ինչպիսի՞ն է Ձեր գնահատականը և մեկնաբանությունը:

Սերժ Սարգսյան – Ես համարում եմ, որ ընդհանուր առմամբ ընտրությունների արդյունքները գոհացուցիչ են, թեև կարծում եմ, որ մենք այդ արդյունքները պետք է գնահատենք տարբեր հարթություններում: Այն, որ ընտրություններին մասնակցածների քվեների 58,64 տոկոսը շատ սոլիդ, շատ լուրջ տոկոս է, կարծում եմ, այստեղ որևէ մեկը չի կարող կասկած հայտնել գոնե այն պատճառով, որ Դուք չեք կարող ցուցանել զարգացած ժողովրդավարությամբ որևէ երկիր կամ եթե կարող եք, դրանք կլինեն բացառություններ, որտեղ ընտրությունների առաջին փուլում որևէ անհատ կամ կուսակցություն ստացել է ձայների 58,64 տոկոսից ավելի: Ստանալ 58,64 տոկոս ընտրություններում, որը մեզ համար ուներ սկզբունքային նշանակություն և մի երկրում, որտեղ կան հազարավոր պրոբլեմներ, բարդություններ, որտեղ շարունակվում է արտագաղթը, որտեղ մարդիկ չունեն իրենց սրտի ուզած աշխատանքը, որի բնակչության 1/3-ը աղքատ է, կարծում եմ՝ մեծ պատիվ է մի իշխանության համար, որի ներկայացուցիչն առաջադրվել էր: Այսինքն ինձ համար և ով, կոնկրետ նկատի ունեմ ինձ, ուղիղ 20 տարի է, որ Հայաստանի Հանրապետության պետական կառավարման համակարգում զբաղեցնում է և զբաղեցրել է կարևոր պաշտոններ: Ստանալ ձայների այդպիսի քանակ առանց, ներողություն բառիս համար, ծեծուջարդի, առանց սին խոստումների, առանց շոուների, կարծում եմ, որ դա, իրոք, մեծ հաջողություն է: Ստանալ այդպիսի տոկոս և, միևնույն ժամանակ, ստանալ միջազգային դիտորդների գերակշիռ մասի դրական գնահատականը՝ սա էլ, կարծում եմ, ոչ միայն թեկնածուի, այլ նաև երկրի համար շատ լավ գնահատական է: Ես չեմ ասում, որ ընտրությունները եղել են անթերի, բայց ամենաօբյեկտիվ գնահատականները լինում են այն դեպքում, երբ դու դա անում ես համեմատության մեջ: Համեմատեք և տեսեք՝ քանի՞ հայտարարություն և հաղորդագրություն է եղել իրավապահ մարմիններին նախորդ բոլոր ընտրությունների ժամանակ: Համեմատեք և տեսեք՝ նախորդ ընտրությունների ժամանակ եղե՞լ է համերաշխության մեծ մթնոլորտ: Եվ ունենալ այդպիսի արդյունքներ մի ընտրարշավից հետո, որի ընթացքում գոնե իմ կողմից չի հնչել որևէ լուրջ քննադատություն, սև PR չենք արել, անձնական վիրավորանք որևէ մեկին չեմ հասցրել, այսինքն՝ թշնամական մթնոլորտ չկար: Համեմատեք և տեսեք՝ նախորդ բոլոր ընտրություններում եղե՞լ է այդպիսի մթնոլորտ: Բայց դա արվել է, իհարկե, կանխամտածված, որպեսզի ընտրություններից հետո, գոնե ընտրություններից հետո այդպիսի մթնոլորտը վերանա մեր երկրից: Եվ եթե որևէ մեկը կասի, որ այսօր, երբ արդեն ընտրություններից բավականաչափ ժամանակ է անցել, կա թշնամական մթնոլորտ, ուրեմն ես իրավիճակին չեմ տիրապետում: Այո, կան դժգոհներ, կան բողոքողներ, բայց նախ՝ թշնամանք չեմ տեսնում և երկրորդ՝ նույնիսկ քանակային համեմատություն անել ուղղակի չի կարելի, որովհետև հիմա մթնոլորտն ուրիշ է: Իհարկե, ես շատ ուրախ կլինեի և չէի ասի՝ ընդհանուր առմամբ գոհացուցիչ, եթե ձայների այդ 58,64 տոկոսը բաշխված լիներ հանրապետության ողջ տարածքով հավասարաչափ: Ինձ համար, իհարկե, ցավ է, որ ես պարտվել եմ Շիրակի մարզում: Ես կանխատեսում էի, որ կարող է անհաջողություն ունենանք Գյումրի քաղաքում ոչ միայն այն պատճառով, որ այնտեղ խնդիրներներն ավելի շատ են, քան այլ տարածքներում, այլ որովհետև Գյումրիում մենք ներկուսակցական կառույցները չհասցրեցինք վերականգնել: Տեսաք՝ մենք քաղաքապետի ընտրություններում թեկնածու չառաջադրեցինք, ավելին՝ աջակցեցինք այլ կուսակցության ներկայացուցչի, բայց, ցավոք սրտի, նախագահական ընտրությունների ժամանակ մենք որևէ աջակցություն չստացանք: Սակայն, որ կպարտվեի Շիրակի մարզում, իրոք, ես չէի սպասում: Երբ ասում եմ այս մասին, դա չի նշանակում, որ ես վիրավորված կամ նեղացած եմ շիրակցիներից կամ գյումրեցիներից: Եվ քանի որ առիթ է՝ ասեմ, որ ես կրկնում եմ նույն իմ հայտարարությունը, որ արել եմ տարիներ առաջ՝ ես ինձ համարում եմ Հայաստանի բոլոր քաղաքացիների Նախագահը, ա՛յն քաղաքացիների, ովքեր քվեարկել են, ա՛յն քաղաքացիներ, ովքեր կողմ են քվեարկել, ա՛յն քաղաքացիների, ովքեր դեմ են քվեարկել և իհարկե, ա՛յն քաղաքացիների, ովքեր ընդհանրապես քվեարկությանը չեն մասնակցել: Ընդհակառակը, ես կարծում եմ, որ բոլոր այն բնակավայրերում, բոլոր այն ընտրատեղամասերում, որտեղ մենք պարտվել ենք, մենք մեր ուշադրությունը պետք է ավելացնենք: Ուրեմն, խնդիրներ կան, ուրեմն, պրոբլեմներ կան: Եվ այդ խնդիրները միայն սոցիալ-տնտեսական բնույթի չեն: Գիտեք, եթե պրոբլեմները միայն սոցիալ-տնտեսական լինեին կամ նույնիսկ արդարության կամ այլ հանգամանքների հետ կապված, սա մի հարց է: Ես կարող եմ բերել Քաջարանի օրինակը. Քաջարանում ես հաղթել եմ ձայների շատ քիչ տարբերությամբ: Քաջարանում միջին աշխատավարձը 400 հազար դրամից ավելին է: Այսինքն, գրեթե երեք անգամ ավելի, քան հանրապետության միջինն է: Քաջարանում գրեթե բոլորն աշխատանք ունեն: Քաջարանում շատ չեն քանդված փողոցները: Ի՞նչն է պատճառը: Ինչո՞ւ: Ուրեմն, այստեղ էլ այլ խնդիրներ կան: Այսինքն, այս ամբողջ ուսումնասիրություններն անելու համար անհրաժեշտ է ժամանակ, անհրաժեշտ են մարդկային ռեսուրսներ, անհրաժեշտ են մասնագետներ: Եվ մենք այդ ուսումնասիրությունը կատարելու ենք: Ես հասկանում եմ նաև հարցի ենթատեքստը, որովհետև կարծես թե ընտրություններից հետո և միգուցե հիմա էլ, (հիմա թերևս, ավելի քիչ չափով) օդում մի անբավարարության զգացողություն է կախված: Եվ այս զգացողությունը կար նաև իմ մերձավոր շրջապատում՝ թիմակիցների մեջ, Հանրապետական կուսակցությունում և, բնականաբար, նաև հանրության մեջ: Բայց սրա պատճառն ուրիշ է. պատճառն այն է, որ այդպես էլ ես չկարողացա հաղթահարել շատ մեծ պրոբլեմ՝ հեշտ հաղթանակի ակնկալիքը: Այդ սպասումները ես չկարողացա հաղթահարել, և իմիջիայլոց, պետք է ասեմ, որ այստեղ ես նաև լրատվական դաշտի մեղքի բաժինն եմ տեսնում: Բոլորը խոսում էին այն մասին, որ այս ընտրությունները լինելու էին ոչ մրցակցային, որ այս ընտրությունները հետաքրքիր չեն: Այդպես էին ասում միջազգային կառույցների ներկայացուցիչները, այդպես էին ասում այն կուսակցությունները, ովքեր կարող էին, բայց թեկնածություններ չառաջադրեցին, այդպես էին խոսում մեր լրատվամիջոցները: Ես մեծ ջանքեր եմ գործադրել իմ ամենամերձավոր մարդկանց՝ նկատի ունեմ քաղաքականության մեջ, բացատրելու, որ այդպես չի կարող լինել, անհնար է, մի սպասեք 70-80 տոկոսի: Նորմալ երկրում չի կարող այդպիսի տոկոս լինել: Չի կարող: Ցավոք, Հայաստանում բողոքավոր են և՛ աղքատները, և՛ ունևորները: Հայաստանում բողոքավոր է ընդդիմությունը, բողոքավոր է իշխանությունը: Բոլորը բողոքում են: Եվ ես մանրամասնորեն սրա մասին ընտրություններից հետո խոսել եմ իմ գործընկերների հետ ու որպես ապացույց բերել եմ խորհրդարանական ընտրությունների օրինակը: Եթե հիշում եք՝ Հանրապետական կուսակցությունը խորհրդարանական ընտրություններում ստացավ քվեների 44 տոկոսը, և բոլոր հանրապետականները երջանիկ էին: Ինչո՞ւ: Մի՞թե 44 տոկոսն ավելին է, քան 58,64-ը: Ոչ: Որովհետև այն ժամանակ սպասումները, ակնկալիքներն ավելի քիչ էին: Այն ժամանակ, իմ մերձավորները, իմ քաղաքական գործընկերներն ասում էին, եթե մենք ստանանք 30-35 տոկոս՝ լավ է: Ես էլ այն ժամանակ ասում էի, որ վստահ եմ՝ մենք 40-ից ավելին ենք տանելու: Այդպես էլ ստացվեց: Տարանք 44 տոկոս, և բոլորը երջանիկ էին: Հիմա տարել ենք 58, կարծես թե ինչ-որ սրտնեղվածություն կա: Եթե ի մի բերելու լինեմ խոսքս, կասեմ հետևյալը՝ ընդհանուր առմամբ, ընտրությունների արդյունքներն ինձ համար գոհացուցիչ են:

Գագիկ Մկրտչյան, Արմենիա հ/ը – Պարո՛ն Նախագահ, նախագահական նստավայրում օրեր առաջ կայացած Ձեր և Րաֆֆի Հովհաննիսյանի հանդիպման մասին շատ է խոսվել, բայց մենք մանրամասներին ավելի շատ տեղեկանում ենք, այդ հանդիպման մասին իմանում ենք պարոն Հովհաննիսյանի պատմածներից: Միգուցե բացե՞ք փակագծերը:

Սերժ Սարգսյան – Կարծես, պարտավոր եմ բացելու, որովհետև, իրոք, այդ հանդիպման մասին բազմիցս խոսեցին և՛ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը, և՛ այն մարդիկ, ովքեր այդ զրույցին, այդ երկխոսությանը ներկա չէին: Եվ վատն այն է, որ աղճատված, ոչ ստույգ տեղեկություններ էին տալիս հանրությանը: Իրականությունը հետևյալն է՝ լրագրողների հեռանալուց հետո, մենք պարոն Հովհաննիսյանի հետ փոխադարձաբար մեկս մյուսի որպիսությամբ հետաքրքվեցինք, այնուհետև ես հարցրեցի պարոն Հովհաննիսյանին, թե արդյո՞ք նա ասելիք ունի, ի՞նչ է կատարվում, ի՞նչն է այդ հավաքների պատճառը: Նա ասաց, որ, իհարկե, ասելիք ունի և իր ասելիքը հետևյալն է՝ ի՞նչ պետք է անենք: Ես բառացիորեն ասել եմ՝ Րաֆֆի՛, մինչև անելիքներին անցնելը, ես երկու հարց ունեմ. հարց առաջին՝ դու հաղթե՞լ ես ընտրություններում: Ասաց՝ ոչ: Ասացի՝ բա ի՞նչ է եղել: Ասաց՝ մերոնք ասում են, որ Դուք էլ չեք հաղթել: Ասացի՝ Րաֆֆի՛, դու չես հաղթել, ես չեմ հաղթել, բա ո՞վ է հաղթել: Պարոն Հովհաննիսյանը ժպտաց, և ես անցա երկրորդ հարցին: Հարցրեցի՝ քարոզարշավի ընթացքում ինքն ինձնից լսե՞լ է արդյոք մի ա