Եվրոպական հանձնաժողովը ակնկալում է, որ մարտին ընդունված միջոցառումները թույլ կտան մինչև 2030 թվականը պաշտպանության մեջ ներդնել մինչև 800 միլիարդ եվրո, հաղորդում է Euronews-ը։

ԵՄ ֆինանսների նախարարները հաստատել են 15 անդամ պետությունների իրավունքը՝ խիստ բյուջետային կանոններից շեղվելու և ռազմական ծախսերը կտրուկ ավելացնելու համար։

«Այս կարևոր պահին մեր պաշտպանական կարողությունների մեջ ներդրումներ կատարելը պետք է մնա առաջնահերթություն», - ասել է Դանիայի տնտեսության նախարար Ստեֆանի Լյոզեն, որի երկիրը ներկայումս նախագահում է ԵՄ Խորհրդում։

 

Խոսքը այսպես կոչված փախուստի կետի մասին է (բացառություն «Կայունության և աճի պակտից»), որը թույլ կտա այդ երկրներին չորս տարվա ընթացքում տարեկան ավելացնել պաշտպանական ծախսերը ՀՆԱ-ի 1.5%-ով, նույնիսկ եթե դա հանգեցնի ՀՆԱ-ի 3%-ի բյուջետային դեֆիցիտի սահմանաչափի գերազանցմանը։

Հավանություն ստացած երկրների թվում են Բելգիան, Խորվաթիան, Չեխիան, Դանիան, Էստոնիան, Ֆինլանդիան, Հունաստանը, Հունգարիան, Լատվիան, Լիտվան, Լեհաստանը, Պորտուգալիան, Սլովակիան և Սլովենիան։

Գերմանիան նույնպես ցանկանում է օգտվել դրանից, սակայն ԵՄ խորհուրդը դեռևս որոշում չի կայացրել. Բեռլինը պետք է ամսվա վերջին ներկայացնի միջնաժամկետ բյուջետային բարեփոխումների ծրագիր, իսկ դրա դիմումի վերաբերյալ քվեարկությունը սպասվում է սեպտեմբերին։

ԵՄ նոր պաշտպանական ծրագիր

Այս միջոցառումները «Readiness 2030» հավակնոտ ծրագրի մի մասն են, որի շրջանակներում Եվրոպական հանձնաժողովը հույս ունի չորս տարվա ընթացքում պաշտպանության կարիքների համար հավաքել մինչև 650 միլիարդ եվրո։ Զուգահեռաբար, ԵՄ-ն քննարկում է ևս 150 միլիարդ եվրո արժողությամբ SAFE հիմնադրամի ստեղծման հնարավորությունը, որի համար միջոցները շուկաներում կհավաքագրվեն 2026 թվականից։

Բոլոր 16 երկրները, որոնց թույլատրվում է շեղվել կանոններից, ՆԱՏՕ-ի անդամներ են և վերջերս համաձայնության են եկել նոր նպատակի շուրջ՝ մինչև 2035 թվականը պաշտպանական ծախսերը հասցնել ՀՆԱ-ի 5%-ի, ինչը նախորդ նպատակից կրկնակի ավելի է։

Մտահոգություններ Ռուսաստանի վերաբերյալ

Այս միջոցառումները ձեռնարկվում են հետախուզության կողմից տարածված այն նախազգուշացումների ֆոնին, որ Ռուսաստանը կարող է տասնամյակի վերջին հարձակվել մեկ այլ եվրոպական երկրի վրա, մինչդեռ ութ երկիր, այդ թվում՝ Իտալիան, Հունգարիան, Ֆրանսիան և Լեհաստանը, արդեն իսկ գտնվում են ընթացիկ դեֆիցիտի ուսումնասիրության տակ և ստիպված կլինեն խստորեն պահպանել ֆինանսական կառավարման նոր կանոնները մնացած բոլոր ծախսերի համար։